نغمات عاشورايی؛ از نواهای سنتی تا اجراهای امروزی/ 11
انتخاب درست تم، محدوديت استفاده از آلات را در موسيقی سوگواره از بين می‌برد
گروه هنر: در صورت استفاده درست از آلات موسيقی و انتخاب شايسته تم و اجرای به موقع و مناسب تنظيمات روی آن هيچ محدوديتی در به كارگيری آنها در به وجود آوردن مارش عزا و بهره‌گيری در دسته جات عزاداری و مرثيه خوانی وجود ندارد.
حسن رياحی، آهنگساز در گفت‌و‌گو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، با اعلام اينكه مدتی است به اتفاق يكی از دوستان و كارشناسان موسيقی به نام عزيزالله سالاری مشغول جمع‌آوری مرثيه‌های ماندگار اقوام مختلف ايرانی هستيم، افزود: اين كار تاكنون در بوشهر، بهبهان و دزفول به انجام رسيده است و از آنجا كه طرحی است كه دانشگاه آزاد متولی آن است همچنان هم ادامه دارد.
وی ضرورت انجام اين كار را بسيار مهم خواند و گفت: در فرهنگ بومی و فولكلور ايرانی شاهد تم‌های موسيقايی و اشعاری غنی در زمينه برگزاری مراسم عزاداری و سوگواره هستيم و همانطور هم كه می‌دانيد هر منطقه‌ای از ايران دارای فرهنگ خاص خود در اين زمينه است اما در برهه‌ای تشخيص داده شد كه اين فرهنگ به دست فراموشی سپرده شده كه بايد با جمع‌آوری، آن را از آفت تحريف نجات می‌داديم.
سازنده سرود ملی جمهوری اسلامی ايران تصريح كرد: اميدوارم آهنگسازانی كه دغدغه توليد قطعات موسيقی سوگواره و عزا دارند از اين مورد و نمونه‌های مشابه برای ساخت موسيقی‌هايی ماندگار و اصيل استفاده كنند و همانطور كه گفتم اين تحقيق و گردآوری بسيار جامع است و حتی شعر و نت مخصوص به آن گردآوری شده و لذا مقدمات كار برای آهنگسازان مهياست كه با استفاده از اين آثار موسيقی اصيل ايرانی در زمينه فرهنگ عزاداری را بيش از پيش به مردم بشناسانند.
رياحی ادامه داد: به تحقيق در خارج از كشور و در فرهنگ و اديان آسمانی ديگر همچون مسيحيت بايد گفت كه بر روی موسيقی مذهبی كار های فراوانی شده است و همانگونه هم كه می‌دانيد موسيقی فاخری كه در كليساها از آن استفاده می‌شود بسيار غنی و برگرفته از باورهای مذهبی پيروان اين دين الهی است اما متأسفانه مسلمانان به ويژه شيعيان در پرداخت مؤثر در اين زمينه تاكنون كوتاهی كرده‌اند و با وجود تنوعی كه در تم و استفاده از آلات موسيقی وجود دارد ديده می‌شود با صرفنظر كردن از اين فرهنگ غنی به يك خودباختگی رسيده‌ايم.
مدير گروه موسيقی دانشكده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی تأكيد كرد: با سابقه مطالعاتی كه من در زمينه موسيقی دارم به جرأت می‌توانم بگويم كه تاكنون اهتمام جدی در زمينه به كارگيری تم‌های موسيقی اصيل ايرانی و اينكه آهنگسازی اين همت را به خرج بدهد تا به وسيله آنها و تلفيقشان به قطعه‌ای نو دست پيدا كند رخ نداده است.
وی اشعار استفاده شده در روزگار قديم را در دسته‌جات عزاداری پرمحتواتر از وضعيت كنونی عزاداری دانست و گفت: توجه جدی به احيای فرهنگ عزاداری روزگار پيش از اين و استفاده از اشعار قديمی و متعارف فرهنگ عزاداری بايد صورت گيرد و به نظر من وقتی تم درست انتخاب شود ديگر نبايد نگران اين بود كه آيا فلان وسيله موسيقی كه در موسيقی سوگواره استفاده می‌شود همخوان با فرهنگ ايرانی و شيعی است يا خير كما اينكه مدتها پيش با استفاده از همين آلات موسيقی قطعاتی به ويژه توسط دو مداح يعنی كويتی‌پور و آهنگران كه سابقه خوبی هم در اذهان مردم داشتند ساخته شد كه به نظر من در به كار گيری از تم‌های مناسب عزاداری نمونه‌ای مناسب بودند.
رياحی افزود: متأسفانه در سالهای اخير به دليل كم‌توجهی مسئولان فرهنگی شاهد هستيم كه گروهی به بهانه جذابيت بيشتر در زمينه موسيقی عزا از تم‌های خوانندگان قديمی كه فضای اين‌گونه كارها بيشتر به ترانه‌های شادی‌آور شبيه است استفاده می‌كنند كه بايد نظارتی اصولی بر اين اتفاق صورت گيرد و موسيقی سوگواره از انحرافات احتمالی مصون بماند.
وی ضرورت انجام اين كار را بسيار مهم خواند و گفت: در فرهنگ بومی و فولكلور ايرانی شاهد تم‌های موسيقايی و اشعاری غنی در زمينه برگزاری مراسم عزاداری و سوگواره هستيم و همانطور هم كه می‌دانيد هر منطقه‌ای از ايران دارای فرهنگ خاص خود در اين زمينه است اما در برهه‌ای تشخيص داده شد كه اين فرهنگ به دست فراموشی سپرده شده كه بايد با جمع‌آوری، آن را از آفت تحريف نجات می‌داديم.
سازنده سرود ملی جمهوری اسلامی ايران تصريح كرد: اميدوارم آهنگسازانی كه دغدغه توليد قطعات موسيقی سوگواره و عزا دارند از اين مورد و نمونه‌های مشابه برای ساخت موسيقی‌هايی ماندگار و اصيل استفاده كنند و همانطور كه گفتم اين تحقيق و گردآوری بسيار جامع است و حتی شعر و نت مخصوص به آن گردآوری شده و لذا مقدمات كار برای آهنگسازان مهياست كه با استفاده از اين آثار موسيقی اصيل ايرانی در زمينه فرهنگ عزاداری را بيش از پيش به مردم بشناسانند.
رياحی ادامه داد: به تحقيق در خارج از كشور و در فرهنگ و اديان آسمانی ديگر همچون مسيحيت بايد گفت كه بر روی موسيقی مذهبی كار های فراوانی شده است و همانگونه هم كه می‌دانيد موسيقی فاخری كه در كليساها از آن استفاده می‌شود بسيار غنی و برگرفته از باورهای مذهبی پيروان اين دين الهی است اما متأسفانه مسلمانان به ويژه شيعيان در پرداخت مؤثر در اين زمينه تاكنون كوتاهی كرده‌اند و با وجود تنوعی كه در تم و استفاده از آلات موسيقی وجود دارد ديده می‌شود با صرفنظر كردن از اين فرهنگ غنی به يك خودباختگی رسيده‌ايم.
مدير گروه موسيقی دانشكده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی تأكيد كرد: با سابقه مطالعاتی كه من در زمينه موسيقی دارم به جرأت می‌توانم بگويم كه تاكنون اهتمام جدی در زمينه به كارگيری تم‌های موسيقی اصيل ايرانی و اينكه آهنگسازی اين همت را به خرج بدهد تا به وسيله آنها و تلفيقشان به قطعه‌ای نو دست پيدا كند رخ نداده است.
وی اشعار استفاده شده در روزگار قديم را در دسته‌جات عزاداری پرمحتواتر از وضعيت كنونی عزاداری دانست و گفت: توجه جدی به احيای فرهنگ عزاداری روزگار پيش از اين و استفاده از اشعار قديمی و متعارف فرهنگ عزاداری بايد صورت گيرد و به نظر من وقتی تم درست انتخاب شود ديگر نبايد نگران اين بود كه آيا فلان وسيله موسيقی كه در موسيقی سوگواره استفاده می‌شود همخوان با فرهنگ ايرانی و شيعی است يا خير كما اينكه مدتها پيش با استفاده از همين آلات موسيقی قطعاتی به ويژه توسط دو مداح يعنی كويتی‌پور و آهنگران كه سابقه خوبی هم در اذهان مردم داشتند ساخته شد كه به نظر من در به كار گيری از تم‌های مناسب عزاداری نمونه‌ای مناسب بودند.
رياحی افزود: متأسفانه در سالهای اخير به دليل كم‌توجهی مسئولان فرهنگی شاهد هستيم كه گروهی به بهانه جذابيت بيشتر در زمينه موسيقی عزا از تم‌های خوانندگان قديمی كه فضای اين‌گونه كارها بيشتر به ترانه‌های شادی‌آور شبيه است استفاده می‌كنند كه بايد نظارتی اصولی بر اين اتفاق صورت گيرد و موسيقی سوگواره از انحرافات احتمالی مصون بماند.
مطالب مرتبط
