تقیه بجا مورد تأیید ائمه(ع) است / اهل بیت(ع)؛ مصداق کامل «انعمت علیهم»

به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، 22 فروردین‌ماه در ادامه مباحث تفسیری بررسی روایات ذیل آیه «اهدنا الصراط المستقیم»، گفت: در نورالثقلین روایتی از امام صادق(ع) در ذیل این آیه نقل است که مراد از آن، صراط محمد و ذریه آن است؛ همچنین در تفسیر امام عسکری(ع) آمده است: «اهدنا بالتوفیق لدینک و طاعتک»؛ در اینجا اشاره به ارشاد و ثبات در مسیر دارد؛ یعنی اگر در راه هم هستم، توفیق بندگی عنایت فرما و بعد ادامه داده است اینها همان کسانی هستند که خداوند در سوره نساء به عنوان «انعم الله علیهم» یاد کرده است.

وی افزود: مراد از «انعمت علیهم» هم مال و صحت بدن نیست، گرچه این نعمت‌ها هم لطف الهی هستند؛ یاد کردیم که ما چون نعمت‌های باطنی را نمی‌دانیم، نمی‌توانیم آن را شمارش کنیم؛ امام علی(ع) در نهج‌البلاغه فرموده است که بالاترین نعمت، ایمان، صحت بدن و بعد غنا است.

نصیری اظهار کرد: ایشان با بیان اینکه بدن و مال نعمت ظاهری است، فرمودند که خیلی از افراد فاسق و کافر هستند، ولی این نعمت‌های ظاهری را دارند، لذا این چه فضیلتی دارد که دعا کنیم همان مال و صحتی را که خداوند به فاسق و کافر داده، به ما هم بدهد؛ شما از خدا بخواهید که نعمت ایمان و تصدیق رسول الله و آل و صحابه منتجب و پاک او و راه تقیه صحیح را به شما بدهد. بنابراین از صحابه پاک اهل بیت و پیامبر هم تمجید شده است، ولی چون اهل تسنن آن را(صحابه) زیاد به کار برده‌اند، ما احتیاط می‌کنیم.

استاد خارج سطح حوزه علمیه بیان کرد: تقیه در روایت فوق، موردی است که باعث نجات انسان از عدو الهی می‌شود که نمونه‌هایی را در روایات شاهد هستیم؛ مثلاً کسانی که در خیابان راه بیفتند و لعن و نفرین بدهند باعث کشته شدن مظلومان و شیعیان می‌شوند و باید تقیه کنند؛ در اینجا سخن از بحث شخصی نیست. برخی نافرمانی دارند، خیلی‌ها بودند که به اهل بیت معترض شدند که چرا شما سکوت می‌کنید.

وی افزود: فردی جلوی امام سجاد(ع) را گرفت که همه به جهاد می‌روند و شما عازم مکه هستید یا امام رضا(ع) را مورد انتقاد قرار دادند که چرا ولیعهدی را پذیرفتید و ائمه(ع) با حلم و بردباری جواب می‌دادند. اینکه در این فرمایش بر تقیه تأکید شده است، به خاطر این است که برخی افراد می‌گفتند باید بزنیم و بکشیم و زیر بار تقیه نمی‌رفتند.

نصیری اضافه کرد: روایتی از تفسیر فرات کوفی از پیامبر در ذیل آیه مورد بحث آمده است که «انعمت علیهم» یعنی «انعمت بولایة علی»؛ یعنی کسانی هستند که گمراه نیستند و بر آن غضبی وجود ندارد. در کتاب کمال‌الدین از امام باقر نقل شده است که «نحن طریق الواضح»؛ ما صراط مستقیم هستیم. 

وی افزود: مفضل نامه‌ای به امام صادق نوشت که قومی هستند که منکر خدا هستند و شما مطلبی بگویید که به آن‌ها عرضه شود تا از ضلالت بیرون بیایند و امام صادق(ع) توحید مفضل را بیان فرمودند. البته منکران خدا همیشه بوده و هستند. در دوره معاصر هم کسانی مانند هاوکینگ چقدر باعث انحراف جوانان شد. این چه دردی است که الان هم برخی با اینکه فیزیکدان و پزشک و دانشمند هستند، گرفتار انکار خدا هستند؛ علم البته نه همه جا، ولی گاهی بستر چنین تکبرهایی می‌شود. 

برخی مسیحیان واقعاً گمراهند، نه جزء مغضوبین

نصیری بیان کرد: روایت دیگری وجود دارد که مراد از مغضوب علیهم را دشمنان اهل بیت و ضالین را یهود و نصارا گرفته است. در برخی روایات، مغضوب را یهود و ضالین را نصارا گرفته است که شدت و ضعف مسئله را نشان می‌دهد؛ یعنی اگر یهود و نصارا را با هم مقایسه کنیم، عملکرد یهود از نصارا بدتر هستند، لذا مغضوبین هستند و نصارا ضالین.

استاد خارج سطح حوزه علمیه با بیان اینکه گمراهی امر تشکیکی است، اظهار کرد: در روایت دیگری نقل است که کسی در صراط قرار دارد، ولی دعا می‌کند که روز به روز تقریب به اهل بیت پیدا کند، دعا می‌کند جزء کسانی نباشد که از راه خدا گمراه شده‌اند، در حالی که فکر می‌کنند افراد خوبی هستند.

وی با بیان اینکه امروز برخی مسیحیان به ویژه راهبه‌ها واقعاً ضال هستند؛ مثلاً پاپ تک و تنها زندگی می‌کند، افزود: یک عمر زن نمی‌گیرند و شوهر نمی‌کنند و در کلیسا زندگی می‌کنند و مراحل سلوکی و ریاضت سختی را سپری می‌کنند و زنانشان هم حجاب کامل دارند؛ اینها واقعاً ضال هستند و نه مغضوب؛ باید انصاف داشته باشیم، زیرا اینها واقعا به عشق مسیح و دنبال حقیقت، این کار را می‌کنند، ولی راه را گم کرده‌اند.

استاد حوزه علمیه اظهار کرد: ای کاش برخی دعواهای بی‌جا در حوزه تمام می‌شد و فرصتی برای طلاب دست می‌داد به برخی کشورها مانند مصر و مراکش بروند و فضای علمی و فقهی و اصولی را ببینند، یا بروند به کلیساها و از نزدیک زندگی راهبه‌ها و کشیش‌ها را ببینند و نگاه واقع‌بینانه داشته باشند. 

نصیری ادامه داد: در روایت بیان شده که وقتی آیه خوانده شد و به «الضالین» رسید، آمین گفته نشود، زیرا این کار را منحرفان می‌کنند؛ در روایت دیگری نقل است که پرسیده شده پیامبر در نماز چه مقدار سکت و درنگ در نماز داشتند، پاسخ داده شده است که وقتی از سوره حمد فارغ می‌شدند.

نصیری بیان کرد: اگر کسی پشت سر امام جماعت ایستاده، وقتی امام جماعت سوره حمد را تمام کرد، آمین نگویید و به جای آن الحمدلله رب العالمین گفته شود، زیرا آمین را دشمنان اهل بیت(ع) و یهود به کار می‌برند.