ردیابی ولایت علی(ع)؛ از همراهی با انبیا تا رونمایی در غدیر

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدابراهیم حجت‌پناه، دبیر کانون‌های خدمت رضوی در چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به هبوط آدم و حوا به زمین، اظهار کرد: آنان پس از هبوط نیازمند توبه شدند پس به تصریح آیه فَتَلَقَّىٰ آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ ۚ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ (بقره/۳۷)، خداوند کلمات توبه را به آنان آموخت و عبارات یا عالیُ بِحَقِّ علی دعای شریفه‌ای است که حضرت آدم برای ابراز ندامت و توبه از نافرمانی خداوند به کار برد.

وی با ذکر اینکه مأموريت دنیوی امام علی(ع) با کمک‌رسانی به آدم و حوا برای توبه آغاز شد، ادامه داد: این مأموریت پیش از آن در تراز ملکوتی نیز در قالب تعلیم ملائکه کلید خورده بود. زمانی که خداوند ملائک را خلق کرد آنان حیران بودند که چکار کنند و خدا نور اهل‌بیت(ع) را آفرید که تسبیح و تحمید و تکبیر کردند و ذکر خدا را آموختند.

حجت‌پناه با تأکید بر اینکه پیامبران یک به یک آمدند و همگی از عنایت اهل‌بیت(ع) بهره‌مند شدند، گفت: اگرچه ضمیر شِيعَتِهِ در فراز وَإِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْرَاهِيمَ (صافات/۸۳) به‌ حسب ظاهر و الفاظ به حضرت نوح باز می‌گردد که به پیروی ابراهیم از پیغمبر پیشین خود اشاره دارد اما مراد اصلی در باطن و معنای آیه، امیرالمؤمنین علی(ع) است همچنان که بر طبق روایات، تمامی انبیای الهی به ولایت آن حضرت اقتدا کردند و آنان به دلیل فرهیختگی، بینش صحیح و کمال عقلشان و با عنایت پروردگار به این نتیجه رسیدند که اگر بخواهند در مسیر بندگی خدا قدمی از قدم بردارند باید ولایت علی(ع) را داشته باشند.

این کارشناس مذهبی در استان بیان کرد: زندگی هوشمندانه توأم با ولایت آنچنان قدر و ارزشی دارد که به تعبیر امام علی(ع) در حکمت ۱۴۵ نهج‌البلاغه، حَبَّذَا نَوْمُ الاَْكْيَاسِ وَإِفْطَارُهُمْ خواب و افطار چنین هوشمندانی جای تقدیر و تحسین دارد؛ زندگی پرطمطراق و شلوغ عبادی بی ولایت علی(ع) ارزشی ندارد. به تعبیر روایتی به نقل از پیامبر(ص) اگر انسان هزار سال پای پیاده حج به جا بیاورد، به‌قدر عمر نوح عبادت کند و به‌قدر کوه احد طلا داشته باشد و در راه خدا ببخشد، اما ولایت علی(ع) را نداشته باشد بوی بهشت به مشام او نمی‌رسد و داخل آن نمی‌شود.

حجت‌پناه با اشاره به اینکه پیامبران و مؤمنان صالح که از عقلانیت بهره‌مندند سیر و سلوک و بندگی خدا را در گرو ولایت امیرالمؤمنین(ع) می‌دانند، بیان کرد: علی(ع) شرط کامل شدن دین خدا و باعث تمام شدن نعمت خداوند بوده و عید غدیر روز اکمال دین و اتمام نعمت است.

این حافظ کل قرآن کریم ادامه داد: همه پیامبران به میان جوامع انسانی آمدند و شماری از بیداردلان را با خود همراه کردند، ارزش‌ها، آرمان‌ها و آموزه‌ها را تعلیم دادند و انسان‌ها را متوجه ارزش این مبانی کردند، انسان‌ها به این نتیجه رسیدند که دین خدا ارزش جنگیدن و فدا شدن دارد. به تعبیر آیه وَكَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَكَانُوا (آل‌عمران/۱۴۶)، همه پیامبران جنگیدند و جماعت پیروان نیز در رکاب آنان قرار گرفتند. یک نمونه از انبیا، حضرت نوح است که بر طبق قرآن، پس از طی ۹۵۰ سال تحمل رنج و خون دل و دشواری عده قلیلی به او ایمان آوردند.

حجت‌پناه با تصریح اینکه انبیای الهی در راه اعتلای کلمه الله زحمات و رنج‌ها را به جان خریدند، گفت: امام علی(ع) در حدیثی خود را نقطه تحت «با» در بسم‌ الله الرحمن الرحیم معرفی می‌کنند و اگر این عبارت نقطه باء نداشته باشد اساساً کاری شروع نمی‌شود. علی(ع) در آخرین قسمت سریال دلچسب و زیبای نبوت نقش می‌آفریند و نقطه آغاز بسم الله الرحمن الرحیم و شرط شروع است.

رونمایی از ولایت امیرالمؤمنین(ع)

وی با تأکید بر اینکه آن حضرت در روز غدیر برای عموم انسان‌ها رونمایی شدند، ادامه داد: انبیای الهی همگی آمدند تا مقدمه حرکت در روز غدیر را بچینند آنان در اوج حکمت و هوشمندی و عقلانیت رنج‌ها و زحمات زیادی تحمل کردند و جامعه را آماده کردند اما بسم‌ الرحمن الرحیم همچنان یک نقطه تحت باء را کم داشت تا علی(ع) در روز غدیر تکه آخر و تکمیل کننده این پازل باشند.

حجت‌پناه علی(ع) را از حیث تاریخی وصی خاتم‌النبیا(ص) و نقطه آغاز بندگی پروردگار دانست و توضیح داد: در غدیر نقطه بسم الله الرحمن الرحیم سر جای خود قرار گرفت و کار آغاز شد، کار همانی بود که انبیای الهی در طول تاریخ کرده بودند یعنی جنگ با دشمنان و به تعبیر قرآن در آیه ۱۲۳ سوره انعام، اکابر مجرمین و مقابله با باطل. از واقعه غدیر به بعد اتفاقاً مکرها و جُرم‌ها نیز بزرگ و جانانه می‌شود و به تعبیر قرآن، بزرگ‌ترین مکرها ظهور و بروز می‌یابند‌، وَمَكَرُوا مَكْرًا كُبَّارًا (نوح/۳۲).

این کارشناس مذهبی در استان با ذکر اینکه از غدیر به بعد جهادها نه فقط کبیر بلکه اکبر می‌شوند و خداوند انسان‌ها را در میدان مبارزه علیه نفس خودشان قرار می‌دهد، افزود: اتفاقی که در زمان انبیا نیز رخ داده و هوای نفس همیشه مشکل‌ساز بوده است. نمونه این موضوع را در آیه ۸۷ سوره مبارکه بقره می‌خوانیم که در زمان پیامبر(ص) خداوند در پاسخ به گردنکشی یهودیان در برابر رسولش خطاب به آنان می‌فرماید: آیا هر پیغمبری که از جانب خدا اوامری بر خلاف هوای نفس شما آرد گردن‌فرازی و سرپیچی نموده و (از راه حسد) گروهی را تکذیب کرده و جمعی را به قتل می‌رسانید؟!

حجت‌پناه ادامه داد: هوای نفس در طول تاریخ زنجیری بر پاها بسته تا توان حرکت در مسیر بندگی خدا را از انسان‌ها سلب کند و آنان زمین بخورند. با واقعه غدیر، هوای نفس نیز پررنگ‌تر و قوی‌تر، دشمنی‌ها بزرگ‌تر و کینه‌ها آشکارتر می‌شود. این کینه تا آنجا می‌رود و باور و پذیرش امر خدا آنچنان بر غافلان سنگین و ثقیل است که به تصریح آیه ۳۲ از سوره انفال، به خدا می‌گویند: فَأَمْطِرْ عَلَيْنَا حِجَارَةً مِنَ السَّمَاءِ أَوِ ائْتِنَا بِعَذَابٍ أَلِيمٍ یعنی خدایا اگر این امر از جانب توست بر سرمان سنگ‌هایی از آسمان ببار یا ما را به عذابی دردناک گرفتار ساز!

وی با تأکید بر اینکه خداوند دفتر نبوت را با ولایت علی(ع) ختم کرد و دفتر ولایت را با این امام بزرگوار گشود، افزود: علی(ع) هم ختم و هم فاتحه است؛ علی(ع) تکمیل کننده نبوت و تشریح کننده ولایت است و تاج امامت از بعد از ایشان بر سر یکایک امامان معصوم(ع) قرار گرفت و امروز بر سر مهدی(عج) قرار دارد. امروز ماییم و این یادگار علی(ع) و ذریه زهرا(س).

حجت‌پناه با گرامیداشت نام و یاد امام راحل(ره) و شهدا و با نقل جمله‌ای از شهید مرتضی آوینی، بیان کرد: سید شهیدان اهل قلم حق مطلب را ادا کرده و گفته است که «ما بی‌وفایی کوفیان را جبران کردیم». ما تمام بی‌مهری‌ها را جبران کردیم و ملت ما یک امت فراتر از مرزهای جغرافیایی است که هر جای عالم مستضعفی باشد با ما هم‌امت است. پرچمی که به برکت آموزه‌های دین و نفس قدسی امام(ره) و پاکی خون مطهر شهیدان در کشور ما برافراشته شد، تمام عالم را در نوردید و آزادیخواهان جهان را به خود جذب کرد.

وی ادامه داد: امروز دل همه انسان‌های پیرو حق و حقیقت به برکت این پرچم آرامش می‌یابد و ثمرات ولایت امام علی(ع) در سبک زندگی این امت شریف در تصمیم‌ها، مقاومت کردن‌ها و در نگاه رو به جلو مشهود است. ما ردپای رسول خدا را در جریان امامت و ولایت می‌بینیم و هر چه جای پاست، رد ایشان است. در غدیرخم پیامبر(ص) با اعلام ولایت علی(ع) خودشان را ابدی کردند و بین ما ماندگار شدند و هنوز نبوت و امامت پیامبر(ص) تداوم دارد و در وجود ولی‌عصر(عج) متبلور است.

حجت‌پناه گفت: ردپای رسول الله(ص) در تمام شئونات شخصیت و رفتار امام علی(ع) هویداست و در وجود امامان معصوم(ص) نیز بروز و ظهور می‌یابد و این مشی و ردپا هم در ظاهر و باطن و هم در رفتار و عملکرد در سطح خرد و کلان و جزئی و کلی مشهود است. همه امامان(ع) تا امروز این راه را تداوم بخشیدند و امروز این مسیر در بستر انقلاب اسلامی پیگیری می‌شود.