کتاب «مبانی فلسفی و روش‌شناسی اقتصاد» منتشر شد

به گزارش ایکنا، کتاب مبانی فلسفی و روش‌شناسی اقتصاد با هدف ارائه آخرین دستاوردها در زمینه فلسفه اقتصاد و فلسفه اقتصاد اسلامی توسط محمد جواد توکلی دانشیار گروه اقتصاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) به سفارش پژوهشگاه حوزه و دانشگاه نوشته شده است.

در نگارش این کتاب تلاش شده تا مباحث نوین فلسفه اقتصاد با بیانی شیوا و روان برای دانشجویان، اساتید و محققان اقتصاد و اقتصاد اسلامی تبیین گردد. یکی از ویژگی‌های برجسته این اثر توجه همزمان به مباحث فلسفه اقتصاد و فلسفه اقتصاد اسلامی است. در این بررسی رویکردی تطبیقی در مقایسه مباحث فلسفه اقتصاد متعارف و فلسفه اقتصاد اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است.

در این اثر، به صورت مجزا مبانی معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی و ارزش‌شناسی اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. علاوه بر این مباحث روش‌شناسی اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

فلسفه اقتصاد عهده‌دار تجزیه و تحلیل فلسفی و تاریخی روند نظریه‌پردازی در دانش اقتصاد می‌باشد. نتیجه این بررسی انتقادی درجه دوم، افزایش آگاهی اقتصاددانان نسبت به چگونگی تدوین نظریات معتبر اقتصادی و بهبود روش‌های نظریه‌پردازی در دانش اقتصاد است. در این کتاب مبانی فلسفی اقتصاد به مثابه دیدگاه‌های پایهای و بنیادین اقتصاددانان نسبت به معرفت، هستی و ارزش، به ترتیب، در قالب مبانی «معرفت‌شناختی»، «هستی‌شناختی» و «ارزش‌شناختی» اقتصاد ارائه شده است.

مبانی معرفت‌شناختی اقتصاد بیانگر پیش‌فرض‌های شناخت‌شناسانه نظریات اقتصادی می‌باشند. مبانی هستی‌شناختی اقتصاد تعهدات وجود شناختی نظریات اقتصادی را نشان می‌دهد. مبانی ارزش‌شناختی اقتصاد نیز حاکی از رویکردهای ارزشی نهفته در ورای نظریات اقتصادی می‌باشد. بحث از مبانی فلسفی نظریات اقتصادی، زمینه‌ساز بحث از روش تدوین و ارزیابی نظریات اقتصادی را فراهم می‌کند. با توجه به تمایز رویکردهای فلسفی اقتصاد متعارف و اسلامی، مباحث مرتبط با مبانی فلسفی و روش‌شناسی اقتصاد و اقتصاد اسلامی در این کتاب به تفکیک مطرح شده است.

مباحث کتاب «مبانی فلسفی و روش‌شناسی اقتصاد» در قالب ۹ فصل و در ۴ محور کلی مبانی معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی و ارزش‌شناختی اقتصاد و همچنین روش‌شناسی اقتصاد تنظیم شده است:

فصل اول کتاب به چیستی و کارکرد مبانی فلسفی و روش‌شناسی اقتصاد پرداخته است.
در فصل دوم، مبانی معرفت‌شناختی اقتصاد ارائه شده است.

فصل سوم، به مبانی معرفت‌شناختی اقتصاد اسلامی اختصاص دارد.

فصول چهارم و پنجم به ترتیب مبانی هستی‌شناختی اقتصاد و مبانی هستی‌شناختی اقتصاد اسلامی را ارائه کرده‌اند.

در فصول ششم و هفتم نیز مبانی ارزش‌شناختی اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

و بالاخره، فصول هشتم و نهم به ترتیب به روش‌شناسی اقتصاد و روش‌شناسی اقتصاد اسلامی اختصاص یافته است.

کتاب مزبور بر اساس سرفصل‌های مصوب آموزش عالی برای درس «مبانی فلسفی و روش‌شناسی اقتصاد» در دوره کارشناسی اقتصاد تدوین شده است. در نگارش کتاب تلاش شده که نه تنها سرفصل‌های مصوب پوشش داده شود؛ بلکه مباحث تکمیلی نیز به اختصار وارد شود. هرچند کتاب برای دوره کارشناسی اقتصاد نوشته شده شده؛ ولی مباحث ارائه شده برای دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری اقتصاد و رشته‌های مرتبط نیز قابل استفاده است.
اساتید و محققان اقتصاد و اقتصاد اسلامی می‌توانند با مطالعه این کتاب با دستاوردهای جدید در حوزه مطالعات فلسفه اقتصاد آشنا شوند. برای این منظور از کتابها و مقالات لاتین دسته اول که توسط اساتید برجسته فلسفه اقتصاد در جهان نوشته شده، استفاده شده است. مطالعه مباحث این کتاب می‌توان کمککار محققان اقتصادی در تدوین نظریات اقتصادی بومی و اسلامی باشد.

یادآور می‌شود کتاب «مبانی فلسفی و روش‌شناسی اقتصاد» در ۳۶۰ صفحه و به قیمت ۴۰ هزار تومان توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه http://www.rihu.ac.ir منتشر شده است.