حفظ قرآن را از کجا باید شروع کرد / سوره‌محور یا سطر محور + فیلم
مسئول مراکز مجازی سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه حفظ بر پایه نظم استوار است، گفت: باید مراقب باشیم که نظم محفوظاتمان را به هم نزنیم.
به گزارش ایکنا؛ عیدانه معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال ۹۹ اجرای طرح خانه‌های نورانی با همکاری دیگر نهادهای قرآنی و فرهنگی است. در قالب این طرح که با همکاری ایکنا اجرا می‌شود، هر روز شاهد انتشار فایل تصویری از یکی از اساتید قرآنی کشورمان خواهیم بود. این طرح در این روزهای قرنطینه خانگی به دلیل شیوع کروناویروس از پویش #درخانه_بمانیم حمایت می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا نجفی، مسئول مراکز مجازی سازمان اوقاف و امور خیریه و مدرس دوره‌های تربیت مربی حفظ قرآن کریم در اجرای طرح #خانه‌های_نورانی شرکت کرد که در ادامه شاهد انتشار گفته‌های این فعال قرآنی هستیم. در ذیل بخش اول، متن و فیلم پاسخ این مدرس قرآن به سؤال متداول «حفظ را از کجا باید آغاز کرد؟» منتشر شده است.
«بسم الله الرحمن الرحیم
در حفظ قرآن با دو مقوله مواجه هستیم. افرادی حفظ را فقط به دلیل علاقه شخصی و به منظور بهره‌مندی از این سفره الهی، آغاز می‌کنند، آن هنگام است که هیج ترتیبی لازم نیست و فرد می‌تواند از هر کجای قرآن که دوست دارد، حفظش را انجام دهد، به طور مثال برخی علاقه‌مند هستند تا سوره‌هایی چون واقعه، الرحمن و یاسین و... را در محفوظات خود داشته باشند. حتی بعضاً شاهدیم برخی از اساتید و مسئولان طرح‌های تبلیغی و ترویجی چون طرح ملی حفظ جزء سی‌ام قرآن، طرح ملی 1453 را راه‌اندازی می‌کنند و برخی دیگر علاقه‌مند هستند، سوره‌های کوچک قرآن را حفظ کنند، اینگونه حفظ، حفظ تبلیغی و ترویجی است و نه حفظ تخصصی و حرفه‌ای.
اما اگر هدف‌مان از حفظ، شرکت در مسابقات و آزمون‌ها و حضور در کلاس‌ها و مباحثه با حافظان قرآن و حضور در محافل است، آن هنگام حفظ را باید به صورت ترتیبی و با برنامه‌ریزی انجام دهیم؛ چراکه شاکله حفظ بر نظم استوار است و اگر این نظم را بر هم بزنیم در مبانی حفظ اختلال ایجاد می‌شود. افرادی که به دنبال اینگونه حفظ هستند، اگر در سنین کودکی باشند، می‌توانند از جزء سی‌ام قرآن شروع کنند، اما افرادی که در سنین بالاتر هستند به اختیار خودشان می‌توانند از همان جزء اول آغاز کنند. خیلی از اساتید، اعتقاد دارند جزء سی‌ام، دروازه ورود به حفظ است، اما توصیه مهم این است که حفاظ بعد از اتمام حفظ جزء سی، حتما برنامه حفظ از جزء اول ادامه دهند.
سؤال این است که چرا شاهد ریزش علاقه‌مندان به عرصه حفظ، پس از حفظ جزء سی‌ام قرآن و ورودشان به جزء یک هستیم؟ آیا این مشکل است؟ جواب منفی است. چون بچه‌ها در جزء سی‌ام، سوره‌محور پرورش پیدا می‌کنند، هنگامی که به سوره بقره می‌رسند، دچار ترس می‌شوند و حال آنکه حفظ جزء یک راحت‌تر است، اما مشکل اینجاست که این افراد، سوره‌محور پیش رفته‌اند نه سطر و خط‌محور. اگر بچه‌ها، در زمینه حفظ آیات، خط‌محور پرورش یابند، در حفظ سوره بقره دچار مشکل نمی‌شوند.
از سوی دیگر برخی از اساتید اعتقاد دارند که حفظ را از پنج جزء پایانی، یعنی باید از سوره محمد(ص) شروع کرد. اگر جریان آموزشی کشور بر این مبنا قرار می‌گرفت، حرفی نبود. چون اینها سوره‌هایی هستند که دربردارنده مفاهیم و معارف بیشتری هستند، اما حال که اینگونه نیست، هنگامی که حافظی در ابتدای حفظش، این پنج جزء را حفظ کند و سپس در دوره‌های آموزشی مؤسسات و مسابقات حضور پیدا کند، دچار مشکل و سردرگمی می‌شود.
هچنین برخی از اساتید معتقدند که به دلیل سختی اجزاء 20 تا 30، حافظان برای شروع، 10 جزء پایانی قرآن را حفظ کنند، در صورتی که سختی این اجزاء، ذاتی نیست، بلکه علتش این است که حافظ، 10 جزء آخر را در پایان حفظش انجام داده و ذهنش خسته بوده و کمتر مباحثه و مرور داشته است و حال آن که هنگامی که از 10 جزء آخر حفظش را شروع کند، سختی حفظ به اجزاء 10 تا 20 منتقل و کار سخت‌تر می‌شود. بنابر این باید توجه کنید، حفظ بر پایه نظم، استوار است.
بیشتر بخوانید:
- فراخوان تولید محتوای قرآنی برای عبور از بحران کرونا
- تلاش برای تشکیل جبهه متحد فعالان حقیقی حوزه قرآن + فیلم
- بهترین فرصت برای چشیدن سه شراب قرآنی + فیلم
- تأثیر فضای معنا و مفهوم آیات در حفظ راحت و ماندگارتر قرآن + فیلم
- یافتن کلیدواژه سوره‌ها و کمک به حفاظ قرآن + فیلم
یادآوری می‌شود، طرح خانه‌های نورانی از سوی ستاد مقابله فرهنگی با کرونا مستقر در معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ابتدا تا انتهای فروردین‌ماه ۹۹ اجرا خواهد شد. در این طرح، برخی نهادها و مراکز مختلف قرآنی ازجمله ایکنا، شورای عالی قرآن، رادیو قرآن و... با معاونت همکاری خواهند داشت.
