بر مدار علم/ از دعا برای سلامتی آیت‌الله مصباح تا پیشنهاد اعتصاب علمی با هدف تحول آموزشی
در کنار برگزاری نشست‌ها و محافل علمی در حوزه علمیه، داغ‌ترین و نگران‌کننده‌ترین خبر هفته حوزه مربوط به انتشار شایعات درباره وضعیت سلامتی آیت‌الله مصباح یزدی بود که موجب نگرانی دوستداران معظم‌له شده بود. در بیانیه دفتر این استاد حوزه علمیه تأکید شد که ایشان به علت ضعف مفرط جسمانی به دلیل تشدید بیماری گوارشی، در منزل تحت مراقبت پزشکی هستند.
به گزارش ایکنا، در هفته‌ای که گذشت دروس خارج فقه و تفسیر و همچنین نشست‌های علمی طبق روال برگزار شد. در ادامه نگاهی به مهمترین رویدادهای علمی و اخبار این هفته حوزه علمیه خواهیم داشت؛
دعا برای سلامتی آیت‌الله مصباح یزدی
در پی انتشار خبر بیماری آیت‌الله مصباح یزدی، شایعات و اخبار نادرستی در این‌باره منتشر شده که موجب نگرانی دوستداران ایشان شده است. ایکنا به همین منظور از آیت‌الله محمود رجبی، قائم مقام مؤسسه پژوهشی امام خمینی(ره)، جویای احوال ایشان شد؛ ایشان ضمن رد این اخبار بیان کرد: حال آیت‌الله مصباح یزدی مساعد است و اکنون در منزل به سر می‌برند؛ زیرا بیماری ایشان به حدی نبود که بخواهند به بیمارستان منتقل شوند.
دفتر آیت‌الله مصباح یزدی نیز در خصوص بیماری ایشان اطلاعیه‌ای صادر کرد که به این شرح است:
در پی انتشار خبر بیماری آیت‌الله مصباح یزدی (دام ظله العالی)، شایعات و اخبار نادرستی در این‌باره منتشر شده که موجب نگرانی دوستداران معظم‌له شده است. ضمن تأکید بر این که تنها منبع موثق اخبار صحیح در این باره، پایگاه‌های اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح به نشانی MESBAHYAZDI.IR است، به اطلاع می‌رساند مشکل ایشان ضعف مفرط جسمانی به دلیل ادامه و تشدید بیماری گوارشی است و در منزل تحت مراقبت پزشکی هستند. در انتها بار دیگر از همه علاقه‌مندان درخواست دعا و توسل برای شفای کامل و عاجل ایشان داریم.
با وجود این بیانیه، همچنان اخبار درباره بیماری ایشان ادامه یافت و نگرانی‌ها بیشتر شد تا آنکه روز گذشته 13 آذرماه حجت‌الاسلام علی مصباح، فرزند آیت‌الله مصباح یزدی، گزارشی از آخرین وضعیت سلامت پدر ارائه کرد.
دعوت به اعتصاب علمی برای تحول آموزشی در حوزه
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی اکبرنژاد، رئیس مؤسسه فقاهت و تمدن اسلامی، هشتم آذرماه، در نشستی خبری به مناسبت فعالیت ده ساله این مؤسسه، گفت: در ابتدا که وارد حوزه شدم تصورم به عنوان یک جوان وجود شخصیت‌هایی چون شهید بهشتی، شهید مطهری و حوزه فعال و پویا بود، ولی بعد از گذشت مدتی دیدم کتب و نظام آموزشی حوزه و افق‌های فرارو چندان سنخیتی با تصور قبلی‌ام ندارد؛ باور دارم آن شخصیت‌ها استثنائات حوزه بودند و نه محصول طبیعی.
وی افزود: در چنین شرایطی انسان یا باید در این سیستم هضم و تسلیم شود و یا بر حسب وظیفه انسانی و الهی برای تغییر تلاش کند که راه دوم را برگزیدم. از سال ۱۳۸۹ پیرو فرمایشات و مطالبات رهبری در باب تحول حوزه مؤسسه را تأسیس کردیم. گسترش منطق استنباط دین یکی از کارهای اصلی ماست؛ زیرا مسائل فقه در گذشته مرتبط با دنیای مدرن و جامعه امروز نیست؛ امروز مسائل فقهی چندوجهی پیچیده شده است؛ لذا بنا داریم با زبان علمی این مسئله را در سطح طلاب و اساتید گسترش دهیم.
اکبرنژاد با بیان اینکه از مباحث انتزاعی و صرفا ذهنی گریزان هستیم، گفت: جامعه درگیر یک سری مسائل است و ما نباید دنبال موضوعات حاشیه‌ای برویم، امروز نحوه مواجهه مردم با زندگی مدرن و جامعه آزاد و مباحث اندیشه سیاسی و ... از موضوعات مبتلابه و ضروری است که باید به آن پرداخت؛ در چنین فضایی نباید از یکطرف از کیسه خلیفه ببخشیم و در احکام سستی بورزیم، بدون آنکه ضابطه روشنی در کار باشد و از طرف دیگر متصلبانه برخورد نکنیم تا فقه، فقاهت و جامعه مؤمنان منزوی شوند؛ ایجاد خط تعادل براساس کتاب و سنت و پرهیز از بدعت‌گذاری ضروری و البته نیازمند منطق و روش است.
اکبرنژاد با بیان اینکه من از تحریم انتخابات مجمع عمومی جامعه مدرسین پشیمان هستم، اظهار کرد: به همین میزان بر اعتصاب علمی طلاب اصرار دارم و معتقدم راهی برای ابراز ناراحتی طلاب از وضعیت دروس آموزشی کنونی حوزه جز همین راه وجود ندارد؛ البته منظورم این نیست که بریزند بیرون و در فیضیه تجمع کنند، بلکه یک هفته کلاس‌ها را تحریم کنند یا در سر کلاس‌ها هر استادی را که می‌بینند، دائماً تذکر بدهند که دروس فعلی برای آنها مفید نیست و همین تکرار اثرگذار خواهد شد. کتاب جایگزین نیز وجود دارد. در همین مؤسسه آثاری را نوشته‌ایم که اگر آقایان قبول ندارند، این ضرورت را انجام دهند و در این راه تلاش کنند.
دروس خارج تفسیر
گروه معارف سرویس حوزه علمیه همچون هفته‌های گذشته جلسات خارج تفسیر حوزه علمیه از جمله آیات علیدوست، عباسی خراسانی، هادوی تهرانی، فقیهی و رشاد را پوشش داد. گزارش مختصری از این جلسات در ادامه از نظر می‌گذرد؛
افشای اسرار دیگران از گناهان بزرگ اجتماعی است
آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، نهم آذرماه در ادامه مباحث تفسیر سوره نور، گفت: در آیه ۲۷ «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَى أَهْلِهَا ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ» فرموده است که وقتی می‌خواهید داخل خانه مردم شوید، اجازه بگیرید و با ادب و احترام وارد شوید، این برای شما بهتر است؛ از یک منظر، این آیه نکته مهمتر از یک توصیه اخلاقی را بیان فرموده و آن احترام به حریم خصوصی افراد است. این مسئله صرفاً مربوط به داخل شدن به خانه دیگران و استیناس نیست، بلکه مراد، سرک کشیدن در زندگی و صفحه اینترنت و حریم خصوصی دیگران است؛ یعنی تا اجازه نداریم، نباید وارد حریم خصوصی دیگران شویم؛ البته اینکه حریم خصوصی تا کجاست، بحث دیگری است.
آیت‌الله هادوی تهرانی بیان کرد: تعبیری منسوب به میرزای قمی وجود دارد که گفته مفاهیم واضح عرفی هم دارای مصادیق مشکوک است، مانند آبی که با ریختن خاک در حال تبدیل شدن به گل است و به جایی می‌رسد که انسان نمی‌فهمد گل است یا آب؟ البته ما قصد نداریم در اینجا مصادیق حریم خصوصی را بیان کنیم، اما قطعاً در یکسری موارد، حریم خصوصی کاملاً مشخص و روشن است.
وظیفه روحانیت تبلیغ دین و ارائه طریق حق است
آیت‌الله محسن فقیهی، استاد سطح عالی حوزه، ۱۳ آذرماه در ادامه مباحث تفسیری سوره مبارکه بقره به آیه شریفه «إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَلَا تُسْأَلُ عَنْ أَصْحَابِ الْجَحِيمِ» اشاره کرد و گفت: خداوند پیامبر را تسلی و دلداری می‌دهد که در برابر سختی‌ها و مشکلاتی که دشمن ایجاد می‌کند، ناراحت و نومید نباش، زیرا مشکلات همیشه هست ولی تو در مسیر حق و حقیقت قدم بر می‌داری و انسان‌هایی که کلام و عملشان حق است هیچ وقت نباید در زندگی ناراحت شوند و خداوند در برابر این سختی‌ها و ناراحتی‌ها اجر خواهد داد.
وی افزود: هر قدمی که از روی حق و حقیقت است اجر الهی به همراه دارد و اگر انسان در این مسیر کشته شود شهید راه خداست و اگر زنده بماند مقام مجاهد فی سبیل الله را دارد. خداوند در این آیه فرموده که ما تو را به حق و همراه حق فرستاده‌ایم؛ اول تاکید بر این است که ما تو را فرستاده‌ایم؛ یعنی مستحضر به پشتیبانی و حمایت خداوند است بنابراین غم و غصه را کنار بگذار. کلمه انا تاکید بر ارسال پیامبر از سوی خداوند است و خود خدا هم پشتیبان اوست؛ این برای ما هم درس است که اگر سیم ارتباطی خود را به خدا وصل کنیم از ما حمایت خواهد کرد ولی اگر به غیر خدا دل ببندیم خوار و ذلیل می‌شویم؛ البته شرط آن این است که متقی باشیم و به حلال و حرام الهی عمل کنیم. ما هم باید سعی کنیم انا ارسلناک باشیم.
استفاده حداکثری از آیات با رعایت سیاق
هشتمین جلسه درس آیات‌الاحکام آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست شنبه ۸ آذرماه به صورت مجازی برگزار شد. وی در این نشست اظهار کرد: از جلسه گذشته، خدمت آیه ۱۴۱ سوره نساء رفتیم. علت انتخاب آیه را گفتیم و مفردات آیه را نیز بررسی کردیم، اما الآن باید سراغ مفاد تصدیقی آیه برویم. برای بررسی مفاد تصدیقی آیه، اولین کاری که باید کرد، این است که ببینیم چه پرسش‌هایی درباره آیه وجود دارد. آیا آیه به حوزه شریعت ناظر است یا مبیّن یک یا چند واقعیت از تکوین است یا اینکه ناظر به هر دو است. پس اولین احتمال این است که نکند این آیه جزء آیات‌الاحکام نباشد. پس اولین باید بیبینیم آیه قابلیت استنباط حکم شرعی دارد یا نه. سوال دوم این است که بنابر فرض نظارت، آیا مثبت حکم است یا نافی حکم است یا هر دو؟ سوم، آیا هر نوع سبیل و صرف‌الوجود سلطه نفی شده است یا سبیلی که به نفع کافران و به ضرر مومنان باشد، نفی شده است. در مفاد تصدیقی باید به مفردات آیه هم نگاه کنید. چهارم، دامنه مفهوم کافر و مومن در آیه تا کجاست؟
استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: راجع به سؤال اول، بعد از ده‌ها ساعت مطالعه و دیدن متون زیاد به سه نظر راجع به اینکه آیه به چه شأنی نظارت دارد، رسیدیم. یک، برخی گفتند آیه ناظر به حقیقتی در آینده یعنی آخرت است و ربطی به نفی سبیل ندارد. آیه می‌فرماید در آخرت این مومنین هستند که علیه کافران حجت دارند و بر آنها غلبه دارند. دلیلشان یکی سیاق آیه است و دیگری، روایتی از امیرالمومنین(ع). امیرالمومنین(ع) در روایتی می‌فرمایند معنای آیه و تأویل آیه روز قیامت است. دوم، برخی گفتند آیه ناظر به دنیا است، اما معنایش این است که کفار هیچ‌گاه از طریق دلیل و حجت بر مومنین پیروز خواهند نشد؛ یعنی اگر همه کافران جمع شوند، نمی‌توانند نبود خدا را اثبات کنند.
سیاست گام به گام شیطان برای ضلالت انسان
جلسه تفسیر آیت‌الله عباسی خراسانی با محوریت سوره بقره امروز، شنبه ۸ آذرماه در مدرسه فیضیه حوزه علمیه قم برگزار شد. وی در این جلسه اظهار کرد: در این آیات شریفه حضرت حق در برابر انسان‌های متقی کسانی را مطرح می‌کنند که کافر شدند و به مرحله‌ای از کفر رسیدند که انذار و هشدار دادن و ندادن برای آنها مساوی است و به مرحله‌ای رسیدند که ایمان نمی‌آوردند؛ درست در برابر صفت متقین که ایمان می‌آوردند. کفار کسانی هستند که ایمان به غیب ندارند، ایمان به کتب آسمانی ندارند و ایمان به رسالت پیامبر(ص) و این قرآن ندارند. اینها به مرحله‌ای رسیدند که «خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ».
استاد سطح عالی حوزه علمیه ادامه داد: دل‌های اینها مهر و موم شده و چشم و گوش‌شان پرده‌ای گرفته است که انذار و عدم انذار برایشان یکسان است، چون دلهایشان دچار قساوت شده است. برای اینها عذاب عظیم است. عذاب را از آن جهت عذاب می‌گویند که به مرحله‌ای می‌رسد که گویا عذاب برای آنها گوارا می‌شود، چون جزء فطرت و طبیعت آنها می‌شود. در آیات قبل گفتیم که انسان‌های مؤمن و انسان‌های متقی دارای دو هدایت هستند؛ همین‌طور انسان‌های کافر دارای دو حجاب هستند. بنابر این انسان‌های منافق هم دارای دو نیرنگ و دو پوشش و حجاب برای معارف هستند.
وی ادامه داد: اینها از معارف الهی محروم شدند چون خودشان نیرنگ‌هایی زدند که موجب شده است دلهایشان منقلب شده است. پس چنانکه در حرکت انسان‌های متقین هدایت آنها باعث هدایت‌های بعدی شد، در گروه منافق و کافر، انکار آنها چه ظاهری و باطنی باعث این است که اینها به ضلالت کشانده شوند و شاید رمز و راز آیه پیشین که ختم به حضرت حق نسبت داده شده و غشاوه به خودشان نسبت داده شده است به همین جهت باشد که غشاوه آنها موجب «ختم الله علی قلوبهم» شده است.
بزرگداشت شهید فخری‌زاده
در حوزه علمیه علاوه بر برگزاری مراسم بزرگداشت این شهید، یادداشت‌ها و سخنرانی‌های بسیاری نیز در تکریم شخصیت علمی ایشان منتشر شد. در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود؛
شهدای دانش؛ مجمع فضیلت‌های ایمان، جهاد و علم
آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه علمیه، شامگاه شنبه، هشتم آذرماه، در مراسم گرامیداشت شهید فخری‌زاده که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: گوارا باد به کسانی که با شهادت به پایان حیات دنیا رسیدند و دروازه‌های درخشان و جاوید بهشت بر روی آنها گشوده شد؛ امروز شهید فخری‌زاده در کنار حاج قاسم و شهدای بین‌الملل اسلامی، شهدای دفاع مقدس و مدافعان حرم جای گرفته است.
وی با بیان اینکه شهادت از منظر اجتماعی برای مسلمین دروازه سعادت جاویدان است و شهید با آن به اوج قرب الهی می‌رسد، افزود: در تاریخ اسلام هرگاه روح شهادت‌خواهی و فرهنگ دلیری و شجاعت و نهراسیدن از بیم مرگ در جامعه حاکم بود، کشورها به استقلال و عظمت رسیدند و وقتی سپاه ترس و وحشت از مرگ به جامعه روی آورد، نجات و سعادت و رهایی را ندیده‌اند. در بین شهدا، شهدای علم و دانش و فناوری از فضیلتی برخوردارند؛ شهدای دانشگاه و حوزه و فناوری‌های نوین که با دانش و اندیشه خود قله‌های علم را برای ملت گشودند، مجمع فضیلت‌های ایمان، جهاد و علم و دانش و شهادت هستند.
مقابله به مثل اصل قرآنی است
آیت‌الله علی‌اکبر رشاد، هشتم آذرماه، در درس خارج خود ضمن محکوم کردن ترور محسن فخری‌زاده، گفت: خبر هولناک و تأسف‌برانگیز ترور ناجوانمردانه دانشمند برجسته فیزیک هسته‌ای کشور، سردار پرافتخار، دکتر محسن فخری‌زاده، آن هم در محدوده پایتخت کشور، بسیار بسیار نگران‌کننده است. این حادثه تلخ، هشدار بزرگی است؛ هشدار انتقال میدان نبرد و میدان کارزار به داخل مرزهای جمهوری اسلامی است. این واقعه نشان می‌دهد وقتی به جای نبرد عادلانه، عاقلانه، قهرمانانه و مقتدرانه با دشمن، به برخورد ضعیف و از موضع ضعف، ذلیلانه و ملتمسانه روی می‌آوریم، نباید انتظار نتیجه‌ای جز این را داشته باشیم.
این استاد خارج حوزه‌های علمیه ضمن اشاره به کلام امیر مومنان در دعوت به جهاد و قتال با کافران، افزود: در این کلام امیرالمومنین علی علیه‌السلام در خطبه ۲۷ نهج‌البلاغه که در اواخر عمر شریف خویش بعد از وقوع سه جنگ و سستی نیروها بیان داشته که فرمودند: «أَلَا وَ إِنِّی قَدْ دَعَوْتُکُمْ إِلَى قِتَالِ هَؤُلَاءِ الْقَوْمِ لَیْلًا وَ نَهَاراً وَ سِرّاً وَ إِعْلَاناً، وَ قُلْتُ لَکُمُ اُغْزُوهُمْ قَبْلَ أَنْ یَغْزُوکُمْ؛ فَوَاللَّهِ مَا غُزِیَ قَوْمٌ قَطُّ فِی عُقْرِ دَارِهِمْ إِلَّا ذَلُّوا؛ فَتَوَاکَلْتُمْ وَ تَخَاذَلْتُمْ حَتَّى شُنَّتْ عَلَیْکُمُ الْغَارَاتُ وَ مُلِکَتْ عَلَیْکُمُ الْأَوْطَانُ. (نهج‌البلاغه: خ ۲۷) «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّهٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ، تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ، وَ آخَرینَ مِنْ دُونِهِمْ لاتَعْلَمُونَهُمُ، اللَّهُ یَعْلَمُهُمْ؛ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَیْءٍ فی سَبیلِ اللَّهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَ أَنْتُمْ لا تُظْلَمُونَ»(الأنفال: ۶۰)
وی با اشاره به قاعده مقابله به مثل، افزود: قرآن فرموده «فَمَنِ اعْتَدی عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدی عَلَیْکُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقینَ» (بقره: ۱۹۴)؛ أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ الْجِهَادَ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّهِ فَتَحَهُ اللَّهُ لِخَاصَّهِ أَوْلِیَائِهِ وَ هُوَ لِبَاسُ التَّقْوَى وَ دِرْعُ اللَّهِ الْحَصِینَهُ...؛ بی تردید جهاد دری است از درهای بهشت که خداوند به روی ویژگان از دوستانش برگشوده است. آری، جهاد لباس برازنده پاکدامنی و پرهیزکاری و زره امان بخش الهی، و سپر محکم اوست. آن کس که از جهاد بگریزد خداوند تنپوش ذلّت بر او پوشانَد و در طوفان فتنه و بلا سقوط کند، و در زیر چکمه فلاکت خرد و زبون شود، و عقل خود را از دست دهد و به کیفر فرار از جبهه، حق از او روی گردانَد، و سختی و مشقّت بر او فرود آید، و عدالت از او روی بر تابد. آگاه باشید که من شب و روز و آشکار و نهان شمایان را به نبرد با اینان فراخواندم و گفتم پیش از آنکه به جنگتان آیند به جنگشان روید.
مقابله به مثل، منطبق بر عمومات دینی است
فراتی، عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نیز در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه شهادت فخری‌زاده ضایعه بزرگی برای جامعه علمی و به خصوص دانشمندان هسته‌ای کشور است، گفت: قطعا این عملیات تروریستی یک عمل مجرمانه و جنایتکارانه است که براساس عمومات دینی باید عوامل این ترور ناجوانمردانه مجازات شوند؛ همان طور که در پیام مقام معظم رهبری هم بر آن تاکید شده است.
وی با بیان اینکه قطعا از منظر دینی بحث مقابله به مثل و مجازات، مشروع است و انتقام این ترور، مطالبه و خواست ملی است، اضافه کرد: برای مقابله به مثل، ابتدا باید عاملین این ترور مشخص شوند که البته روشن است؛ زیرا تحلیل نوع ترور نشان می‌دهد عاملان میدانی منافقین هستند. اینها با ۱۲ نفر اقدام به این کار کردند؛ منافقین بر خلاف توده‌ای‌ها و چریک‌ها که تجربه جنگیدن در کوه را دارند تجربه بسیار خوبی در ترورهای خیابانی و شهری دارند.
فراتی بیان کرد: بنابراین در اینکه عوامل میدانی منافقین و حامیان و طراحان آنها سازمان موساد و اسرائیل هستند شکی نیست و همه تحلیلگران سیاسی و امنیتی هم بر این موضوع تاکید دارند و از طرف دیگر غرب و کشورهای منطقه هم می‌دانند که اینها عامل اصلی ترور هستند.
انتقام خون شهید فخری‌زاده با جدال‌های سیاسی گرفته نمی‌شود
حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، شامگاه چهارشنبه، ۱۲ آذرماه در یادمان شهید محسن فخری‌زاده با عنوان فخر قم، فخر ایران، که به همت مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری، مجمع فضلا و طلاب قمی حوزه علمیه قم و موسسه طلوع مهر به شکل مجازی برگزار شد، گفت: شهید فخری‌زاده در کشور ما ناشناخته بود. ایشان به تعبیر رهبری معظم از دانشمندان تراز اول ایران و جهان بود ولی در گمنامی کار و زندگی کرد.
وی افزود: ایشان هم شخصیت علمی و هم فیلسوف علم بود و در مسایل امنیتی و نظامی و هسته‌ای و درمانی تلاش‌های گسترده‌ای داشت ولی بسیار گمنام بود. نگاه بسیار بلندی در مباحث فلسفی هم داشت که البته باید این گونه شخصیت‌ها تبیین شوند. در این مدت تحلیل‌های متفاوتی مطرح شد و هر کسی ایده و نگاه خود را مطرح کرد و دیدیم که در جامعه، چه دیدگاه‌های تند و کندی مطرح شد. برخی به دنبال انتقام سخت و برخی هم خواهان حمله جدی به شهرهای اسرائیل بودند و برخی دیگر نسبت آمریکا واکنش نشان دادند.
شهید فخری‌زاده و احیای فلسفه اسلامی در پیوند با علوم تجربی
پس از انتشار خبر شهادت محسن فخری‌زاده، حجت‌الاسلام خسروپناه با انتشار پیامی ابعاد تازه‌ای از شخصیت علمی شهید را بازگو کرد و از علاقه او به حکمت متعالیه و فلسفه فیزیک سخن گفت؛ از جمله اینکه «شهید حاج محسن در کنار برجستگی انکارناپذیر در حوزه‌های دانش فیزیک و مهندسی هسته‌ای و فناوری‌های دفاعی و مدیریت کارآمد و مجاهدانه در عرصه اجرایی، از سطح بالای دانش و ژرف‌اندیشی فلسفی برخوردار بودند و به حکمت متعالیه هم از ابعاد عقلانی و هم از ابعاد عرفانی عشق و ایمان داشتند.» همین امر موجب شد چهره‌های دیگری مثل مهدی گلشنی نیز درباره مباحثات علمی خود با فخری‌زاده درباره فلسفه فیزیک سخن بگویند و ابعاد علمی و فکری آن شهید بیش از پیش برجسته شود.
حسن رحیم‌پور ازغدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در یادداشتی نوشت: شهید فخری‌زاده در نقاط ربط فیزیک با فلسفه و در حلقه وصل فلسفه علم و معرفت‌شناسی با مشکلات انسان و نیازهای حیات، درگیر تالیف کتاب‌هایی بود و می‌پرسید چرا نهاد فلسفه اسلامی در صحنه نیست و تفریع فروع نو نمی‌کند؟ چرا تاثیر آن در علوم تجربی و علوم انسانی به درستی برای دانشجویان فلسفه علم، تبیین نشده و فیلسوفان این عصر، تن به رویارویی جدی با مسائل بنیادین علم نمی‌دهند؟ کجایند مقالاتی که با مبانی فلسفه اسلامی به نقد تفسیرهای فلسفی ناشی از علوم بپردازند؟ چرا فیلسوفان امروز غالبا به ذکر مصادیق و مثال‌های تازه، اکتفا کرده و مثلا در تدقیق و تجزیه روایت فلسفی از هستی نکوشیدند؟
حال آنکه فلسفه غرب با مبانی متشتت معرفت‌شناختی در معرکه، حاضر و با علوم، در تعامل زنده و با هر چالشی، نحله‌ای زاده و صاحب اولاد مشروع و نامشروع بسیاری شد و بر روند علوم و تطبیق یافته‌ها با سبک زندگی، ایفای نقش کرد؟ انیشتین گفت نظریه "نسبیت"، آنقدر میوه می‌دهد که خود دیگر آن را نمی‌فهمم. همچنین شهید محسن، فیزیک و فلسفه را به نحوی مرتبط می‌دید که اگر مرز آنها رعایت شود یکدیگر را خوراک داده و حتی اصلاح می‌کنند گر چه ابزارهایی کاملاً متمایز و حیطه‌ای مستقل دارند.
نشست‌های علمی حوزه علمیه
جریان علمی نشست‌های تخصصی فقهی و قرآنی حوزه علمیه مانند سابق برگزار شد. با توجه به شرایط همه گیری کرونا در کشور این نشست‌ها به شکل بیشتر به شکل غیرحضوری برگزار شد؛
پیشبری فقه فعال امام(ره) با ایجاد رشته‌های تخصصی
حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لکزایی، نهم آذرماه، در نشست «فقه سیاسی و نظریه‌پردازی در حوزه کارآمدی»، که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: مهمترین مسئله امروز ما، چالش کارآمدی دولت است، ولی گاهی میان کارآمدی دولت چه به معنای قوه مجریه و یا مجموعه سیستم اداری با کارآمدی برخی معارف پشتیبان مانند علوم انسانی اسلامی و فقه و ... که دولت را پشتیبانی می‌کنند خلط می‌شود.
وی با بیان اینکه به اعتقاد این افراد، فقه، دستگاهی است که برای جامعه بسیط گذشته کارآمد بوده، ولی امروز این کارایی را ندارد، افزود: حتی برخی روشنفکران مطرح می‌کنند فقه بستر عقلانی خود را از دست داده و برای این دوره کارآمد نیست. این افراد قصد دارند تا ناکارآمدی‌ها را متوجه فقه و نظام معرفتی اسلام کنند که ما این را قبول نداریم و آن را نقد می‌کنیم.
لکزایی با بیان اینکه ما در وضع کنونی از نظریه منقح و منسجم در کارآمدی برخوردار نیستیم، تصریح کرد: وجود هر نهادی در جامعه تابع نیازی بوده است و تداوم آن نهاد هم تابع میزان استمرار آن نیاز است؛ ما امروز چه نیازی به فقه و دولت داشته‌ایم؟ آیا این نیازها استمرار دارد یا خیر و اگر استمرار دارد آیا فقه و دولت پاسخگو هستند؟ دستگاه دولت برای تأمین نظم و امنیت جامعه ایجاد شده و کارویژه دولت، تأمین امنیت است و این کارویژه امروز هم وجود دارد. عنصر مرکزی در دین فرمان‌برداری و تسلیم در برابر خداوند است؛ قدرتی که ما را خلق کرده و حمایت می‌کند و در روز قیامت به کارنامه عمل ما حسابرسی خواهد کرد؛ دولت‌ها هم افراد متخلف را مجازات می‌کنند و از شهروندان می‌خواهند تا قوانین حکومت را اجرا کنند. بنابراین فقه و احکام الهی از ناحیه خدا برای تنظیم حیات بشر در ابعاد مختلف اقتصاد، بهداشت، خانواده، فرهنگ و ... ایجاد شده است؛ یعنی فقه متکفل نهادهای تأمین‌کننده زندگی انسان است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن‌علی علی‌اکبریان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، نیز در این نشست بیان کرد: اینکه گفته شود فقه اگر فقط در جایگاه مرجعیت و استنباط باشد، همانند دوره مشروطه خواهد بود و کارآمدی لازم را ندارد، گرچه می‌تواند مبنای نظریه خوبی باشد، اما معتقدم اِعمال ولایتِ ولی فقیه طبق شرایط زمانه، ارتباط مستقیم با خود فقه ندارد.
وی با بیان اینکه اگر دستگاه فقاهت را مستنبط از مقام مرجعیت و مقام ولایت فقیه بدانیم، نظریه جامع و قابل ارائه است، افزود: یک دستگاه اگر بخواهد کارآمد باشد، باید بتواند اهداف تعریف شده خود را تأمین کند و از راه شرح وظایف هم به این اهداف برسد و نه از راهی غیر آن. گاهی در ارزیابی کارآمدی فقه و احکام غفلت می‌کنیم و آن اینکه احکام اسلامی اهداف ما را تأمین می‌کند، اما به شرط آنکه درست در جامعه پیاده و اجرا شود؛ لذا اگر در مقام عمل، تخلفاتی صورت بگیرد که احکام سیاسی اسلام نتواند اهدافی مانند عدالت را تأمین کند، در این صورت ناکارآمدی را نباید به گردن فقه بیندازیم.
علی‌اکبریان اضافه کرد: مثلاً امروز گردشگری از صنایع پردرآمد در کشورهاست، اما احکامی در اسلام وجود دارد که مانع رونق این صنعت در جامعه ما می‌شود، مانند احکام محدودکننده روابط زن و مرد، ممنوعیت برخی پوشش‌ها و حلال و حرام بودن برخی غذاها و مراکز شهوانی؛ در اینجا نباید این تلقی نادرست ایجاد شود که احکام اسلامی در بحث گردشگری کارآمد نیست، زیرا احکام اسلامی اهداف خاص خود را دارد و نظام سیاسی باید منطبق با احکام اسلامی پیش برود.
تفسیر سیستمی بهترین راه اسلامی‌سازی علوم است
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدصادق یوسفی‌مقدم، رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن، ۱۲ آذرماه در دومین جلسه مرجعیت علمی قرآن که به صورت مجازی پخش شد، گفت: اگر ما بخواهیم از قرآن برای اثرگذاری در علوم بهره بگیریم، راهش این است که از تفسیر ترتیبی و حتی موضوعی در چارچوب سبک تفسیر سیستمی استفاده کنیم.
وی افزود: البته میان این سبک‌ها تعامل وجود دارد و تنها راه بهره‌گیری از قرآن این نیست که مثلاً به تفسیر موضوعی توجه و ترتیبی را کنار بگذاریم، چنانچه برخی گفته‌اند در دوره معاصر باید تفسیر ترتیبی را کنار بگذاریم. این حرف قابل قبول نیست، زیرا روش‌ها و سبک‌های مختلف تفسیری هر کدام در جایگاه خود برای نظریه‌پردازی قرآنی مفید هستند.
یوسفی مقدم اضافه کرد: در سبک تفسیر سیستمی، سیستم به معنای مجموعه اجزاء و روابطی است که بین آنها ارتباط قوی وجود دارد که به هم وابسته هستند و به سمت هدفی واحد حرکت می‌کنند. البته سیستم‌ها در علوم انسانی متکثر هستند؛ مثلاً سیستم فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و ... به ظاهر از هم جدا هستند، اما مجموعه آنها در داخل یک سیستم واحد قرار دارند.
برگزاری ۴۱ نشست در کنگره بین‌المللی سیدمرتضی علم‌الهدی
نشست خبری کنگره بین‌المللی «هزاره سیدمرتضی» ۱۲ آذرماه برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، دبیر علمی این کنگره، اظهار کرد: از سال 1391 مقدمات کنگره سیدمرتضی علم‌الهدی آغاز شد؛ پنج برنامه برای این همایش طراحی و تدوین شد. آیت‌الله ری‌شهری با مقام معظم رهبری در این مورد صحبت کردند و ارشاد فرمودند که کار با ریاست آیت‌الله استادی انجام شود و ایشان هم ریاست کنگره را پذیرفت.
مهریزی بیان کرد: در این راستا فعالیتهای فرهنگی، خبرنامه و ویژه‌نامه، تولید نرم‌افزار و چاپ مقالات و آثار مرتبط با همکاری آستان قدس، آستان مقدس کاظمین، آستان امام حسین(ع)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، مرکز نور، سازمان فرهنگ و ارتباطات، کتابخانه‌های تخصصی، کمیسیون ملی یونسکو، مجمع تقریب مذاهب، مجمع جهانی اهل بیت(ع)، مجمع ذخائر اسلامی، مجمع کتاب‌شناسی شیعه و ... در دستور کار قرار گرفت.
مهریزی با اشاره به تصحیح آثار سیدمرتضی، اظهار کرد: این کار انجام شده و در مجموعه ۴۰ جلدی از مباحث قرآنی آغاز و به مباحث ادبی ختم شده است. همچنین در آن مباحث کلامی، اصول، فقه و ... تصحیح شده است. ۷۰۰ نسخه جدید هم علاوه بر نسخ موجود شناسایی، بررسی و ارزیابی شد که یکی از این نسخه‌ها ۳۶ سال بعد از وفات سید نوشته شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین علی راد، عضو ستاد برگزاری این کنگره نیز بیان کرد: سیدمرتضی شخصیتی جامع‌الاطراف و ذوابعاد در قرن ۴ و ۵ هجری و مورد توجه عالمان مذاهب اسلامی اعم از شیعه و غیرشیعه بودند و مطالبی که از سوی عالمان غیرشیعه در رثای او بیان شده نشان‌دهنده جایگاه والای ایشان است. آثار ارزشمند ایشان در فقه و تفسیر و ادبیات و اصول و ... مورد توجه و ارجاع و استناد بوده است؛ دوره وی دوره طلایی در اندیشه شیعه و ایشان از ستارگان پرفروغ علم و ادب و میراث‌دار شیخ مفید و نظریه‌پرداز دقیق‌النظر در علوم اسلامی است.
راد اضافه کرد: مرکز همایش‌های علمی مؤسسه دارالحدیث از سال‌ها قبل طرح کلان احیاء و تصحیح آثار سیدمرتضی را با همکاری بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی چاپ این آثار را در دستور کار قرار دادند. مقام معظم رهبری هم تأکید داشتند تا به خوبی به تحقیق و تصحیح و احیای آثار سیدمرتضی پرداخته شود که این کار انجام شده و کار تحقیقی جامع الاطرافی پدید آمده است؛ رهبری بر تحلیل شخصیت سیدمرتضی هم تاکید داشتند که در پیش نشست‌های مقدماتی همایش مورد توجه جدی خواهد بود.
بررسی فقهی سقوط حضانت مادر با ازدواج
نشست مجازی «بررسی فقهی حقوقی سقوط حق حضانت مادر در صورت ازدواج» سه‌شنبه، ۱۱ آذرماه، با همکاری معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و دانشگاه مفید برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالفضل موسویان در این نشست بیان کرد: قرآن و فقه به مسئله حضانت پرداخته‌اند. حضانت در مرحله اول به معنای نگهداری است؛ همانگونه که پرنده از تخم‌های خود نگهداری می‌کند. موضوعی که فقها مطرح کرده‌اند، این است که آیا این حضانت، جزئی از مقوله ولایت است یا خیر؟ این موضوع را برخی از محققان پذیرفته و برخی آن را نپذیرفته‌اند و معتقدند که حضانت، وظیفه‌ای است که پدر و مادر نسبت به نگهداری و تربیت فرزند خود دارند.
وی افزود: بحث این است که آیا اساساً این حضانت یک حق است یا تکلیف؟ در این زمینه گفته می‌شود در مورد پدر به طور مشخص یک تکلیف است، چراکه اگر مادر به دلایلی این حق را اسقاط کند، اما پدر مطلقاً نمی‌تواند این حضانت را از خود بردارد. این را از این باب می‌گویند که تعبیر حق برای آن به کار رفته است، بنابراین قابل اسقاط است، اما آیا کلمه «حق» در آیات و روایات دارای همین معنای اصطلاحی است؟ در این زمینه بحثی جدی در میان فقها است که آیا حق از نوع سلطنت و امثالهم یا قابل انتقال و اسقاط هست یا نیست، اما در این مورد تقریباً اختلافی نیست که حق قابل اسقاط است، اما در برخی از موارد به قطعیت نرسیده‌اند، چراکه در بعضی از موارد حق قابل اسقاط نیست، همانند حق ابوت پدر بر فرزند. برخی از محققان بحث را اینگونه مطرح کرده‌اند که اینها، نه از نوع حق، بلکه از نوع حکم است که قابل اسقاط نیست، بلکه تکلیف است.
موسویان تصریح کرد: آیت‌الله شبیری سخن بسیار زیبایی مطرح کرده‌اند که می‌فرمایند حق اساساً چه در قرآن و چه در روایات به معنای حق اصطلاحی نیست، بلکه باید آن را از مجموعه ادله‌ای که داریم، به دست بیاوریم. چیزی که فقها مطرح کرده‌اند که یک حق و یک حکم داریم که با هم متفاوت هستند، اصطلاحی مدرسه‌ای است، اما در آیات و روایات نمی‌توانیم از چنین اصطلاحی استفاده کنیم؛ برای مثال کلمه احق، در برخی از موارد به معنای اولویت نیست، بلکه بدین معنا است که این احق، مانع نفر بعدی می‌شود.
وی با طرح این پرسش که آیا کلمه حق که در قرآن یا روایات به کار رفته را اصطلاحی در نظر بگیریم یا خیر، گفت: کلمه حق، اصطلاحی نیست، درباره اینکه وظیفه مادر نگهداری از فرزند است نیز بحثی نیست. اما حضانت باید به مادر سپرده شود یا پدر؟ در این مورد باید گفت که در مورد سن، اجماعی وجود ندارد و برخی به دو سالگی، هفت یا نه سالگی اشاره و برخی نیز به سن اشاره نکرده‌اند، بلکه گفته‌اند تا زمانی‌که فرزند ازدواج کند. لذا باید خودمان به روایات مراجعه کنیم تا مشخص شود از آن چه می‌فهمیم. اینکه آیا ازدواج مانع حضانت مادر می‌شود یا خیر نیز نیازمند رجوع به روایات است.
استناد فراوان به قرآن و تطبیق الگو؛ روش امام رضا(ع) در مناظره با مخالفان
نشست علمی «روش‌شناسی مناظرات امام رضا(ع) در عیون اخبارالرضا(ع)» از سلسله نشست‌های همایش عیون اخبارالرضا(ع) شامگاه سه‌شنبه، ۱۱ آذرماه، با حضور مجید کافی، معاون پژوهش پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، به همت دفتر قم بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی برگزار شد. وی با بیان اینکه مناظره برای صدق ادعا از یک‌سو و مدلل کردن آن از سوی دیگر است، گفت: به لحاظ امروزی مناظرات امام رضا(ع) کلامی بوده و امام(ع) از روش عقلی و نقلی و تجربی استفاده کرده است.
وی با ذکر اینکه مناظره همان دیالوگ و گفت‌وگوهای علمی امروزی بین دیدگاه‌های مختلف است، افزود: با این تفاوت که نمی‌توان شأن امام رضا(ع) را به عنوان یک طرف مناظره کاهش دهیم؛ زیرا امام(ع) مفسر وحی و استاد کامل است و بقیه شاگرد او محسوب می‌شوند و صرفاً بحث کلامی و جدلی میان دو فکر مختلف در یک سطح نیست؛ البته امام(ع) در کمال آزادی بیان می‌فرمودند که هر چه می‌خواهید بپرسید و محذوریتی برای دیگران در پرسش قرار نمی‌دادند.
معاون پژوهش پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به مناظره جاثلیق با امام رضا(ع)، اضافه کرد: این دانشمند مسیحی می‌گفت که امام بر اساس مطالب دینی خود و پیامبرشان مجادله می‌کند که من از اساس آنها را قبول ندارم، ولی روش امام این بود که فرمودند که اگر من از کتاب دینی خودت استدلال کنم، می‌پذیری؟ او گفت که می‌پذیرم؛ امام(ع) در این مناظرات در برابر متدینان به ادیان از منابع دینی و شیعی استفاده می‌کردند و در برابر متکلمان ملل و فرهنگ‌های دیگر به فرهنگ دینی آنها، انجیل، تورات و ... استدلال می‌کردند.
نقش معنویت و آموزه‌های قرآنی در مواجهه با کرونا
حجت‌الاسلام والمسلمین مسعود آذربایجانی، شامگاه سه‌شنبه، ۱۱ آذرماه، در نشست «معنویت خداجو در مواجهه با کرونا» که از سوی مؤسسه آل‌یاسین برگزار شد، گفت: عنوان معنویت خداجو به خاطر این است که امروزه معنویت‌های بدون خدا هم وجود دارند؛ یعنی معنویت را قبول دارند، ولی نه اینکه لزوماً جهت الهی داشته باشد.
وی با بیان اینکه در کنار درمان‌های لازم برای کرونا، ابعاد روحی و روانی هم مهم است، افزود: هم‌اکنون عمدتاً به ابعاد جسمانی در درمان کرونا توجه می‌شود، ولی مشکلات روان‌شناسی و روحی مانند فوبیا، اضطراب و افسردگی و ... از شایعترین مشکلات گریبان‌گیر افراد مبتلاست و افزون بر این تعارضات کلامی هم برای آنان پیش می‌آید. برحسب آخرین افکارسنجی وزارت ارشاد در مهرماه ۹۹، ۶۰ درصد پاسخگویان گفته‌اند کرونا خیلی بر زندگی آنها تأثیر گذاشته، ۴۳ درصد گفته‌اند که رضایت از زندگی آنها کاهش یافته، ترس از ابتلا به کرونا هم در صدر مطالب پاسخگویان است؛ همچنین استرس و نگرانی از ابتلا اصلی‌ترین نگرانی روحی پاسخ‌دهندگان و محدودیت در روابط و شرایط اقتصادی متأثر و مرگ‌ومیر مهمترین وجوه آزاردهنده برای آنان بوده است. ضمن اینکه ۴۱ درصد احساس امنیت ندارند و ۷۰ درصد نگران ابتلای خود و اعضای خانواده بوده‌اند.
سابقه تأسیس نهاد روحانیت از عصر نزول است / طلبگی شغل نیست
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عالم‌زاده نوری، معاون تهذیب حوزه‌های علمیه سراسر کشور، ۱۱ آذرماه، در همایش طلیعه حضور ویژه بانوان طلبه جدیدالورود، که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: حضور بانوان در حوزه فرصت مغتنم است و اگر با بصیرت توأم باشد، طبیعتاً اندوخته بیشتری برای آنها فراهم خواهد شد؛ برخی می‌گویند برویم و ببینیم چه خواهد شد ولی به نظرم اول باید ببینیم و بعد برویم تا هدف و برنامه داشته باشیم.
عالم‌زاده نوری افزود: باید قبل از ورود به طلبگی، نگاهی از بالا و افق برتر به مجموعه یک دوره طلبگی، که معادل عمر یک انسان است، داشته باشیم؛ درست مانند شناخت یک شهر که گاهی با جست‌وجو در خیابان‌های آن حاصل می‌شود، ولی گاهی نقشه آن را می‌بینیم و از بالا نگاه می‌کنیم که قطعاً این راه موفق‌تر است. انسان باید مجموعه توانمندی و ویژگی طلبگی را ببیند و بعد وارد شود. طلبه باید دغدغه‌مند هویت صنفی خود باشد و برای آن تلاش کند، که انس با برخی آثار مانند درآمدی بر شناخت حوزه و روحانیت و آثار رهبر معظم انقلاب و آیت‌الله مصباح یزدی و همچنین کتاب سیمای آرمانی طلبه از دید رهبری می‌تواند کمک زیادی به طلاب کند.
وی با ذکر اینکه معنای طلبگی اولین چیزی است که فرد علاقه‌مند به ورود به این عرصه باید آن را بداند؛ زیرا تصویر کامل و دقیقی از طلبگی برخلاف مشاغل دیگر، در اذهان بسیاری از افراد وجود ندارد، تصریح کرد: خداوند در سوره توبه آیه ۱۲۲ «وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ» فرموده است که همه مؤمنان نمی‌توانند نفر و هجرت کنند، ولی عده‌ای باید نفر و هجرت کنند تا عمیقاً با دین خدا آشنا شوند و بعد به سمت قوم خودشان برگردند و آنها را انذار کنند و به تبلیغ و ترویج دین خدا بپردازند.
بزرگداشت شهید مدرس
آیت‌الله محسن فقیهی، استاد سطح عالی حوزه، در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه مرحوم مدرس شخصیت مورد توجه مردم بود و مردم او را به علت شجاعت کم‌نظیر و زندگی مردمی و ساده دوست داشتند، گفت: امروز هم بعد از سال‌ها از شهادت شهید مدرس هنوز هم در تاریخ و قلب این ملت جایگاه درخشانی دارد. یکی از تعابیر معروف ایشان این است که «سیاست ما عین دیانت ماست»؛ جمله‌ای که مرحوم امام(ره) هم مکرراً بر آن تأکید می‌فرمودند؛ زیرا در طول تاریخ اسلام، هرگاه دشمنان خواستند توطئه‌ای علیه ملت ایران و شیعه پیاده کنند، یکی از دستاویزهای آنها مسئله جدایی دین از سیاست بود. در دوره معاصر، غرب و دشمنان شیعه و ایران برای اینکه موج فزاینده انقلاب اسلامی را کنترل کنند، بحث جدایی دین از سیاست را پیش کشیدند و گفتند که روحانیت باید در حوزه بماند و برای مردم نماز بخواند و احکام شرعی بگوید و کاری به سیاست نداشته باشد و سیاست را به سیاستمداران واگذارد.
این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه رسول اکرم(ص) و خلفای سه‌گانه و امام علی(ع) حکومت داشتند، گفت: بعد از وفات پیامبر(ص) با اینکه خلفا اجازه ندادند مسیر امامت که طراحی خداوند برای بشر بود طی شود، ولی در دوره‌ای امام علی(ع) جامعه را مدیریت کردند و حتی در دوره خلفا به خصوص دو خلیفه اول، ظواهر دینی مورد توجه بود، ولی در دوره معاویه و بنی‌العباس به تدریج حکومت اسلامی به خلافت تبدیل و روح دین در میان مسلمانان کم‌رنگ و به تعبیر درست سیاست از دیانت جدا شد.
وداع با حج اسلام جعفر الهادی و راستگو
حجت‌الاسلام جعفر الهادی درگذشت
حجت‌الاسلام والمسلمین جعفرالهادی(خوشنویس) پدر شهید و از اساتید پیشکسوت حوزه علمیه قم در سن ۷۴ سالگی بر اثر عارضه قلبی دار فانی را وداع گفت. وی که در علومی چون حدیث و کلام و ملل و نحل صاحب نظر بود در تاسیس مرکز تخصصی علوم حدیث حوزه علمیه قم تلاش‌های بسیاری انجام داد و آثار گرانقدری را به رشته تحریر درآورده است.
این استاد برجسته حوزه علمیه قم، علاوه بر تالیف و تدریس سفرهای تبلیغی بسیاری به خارج از کشور داشته و در ترویج مکتب اهل‌بیت(ع) از هیچ تلاشی فروگذار نبود.
فعالیتهای تبلیغی حجت‌الاسلام راستگو در زمینه کودک نباید فراموش شود
حجت‌الاسلام و المسلمین سعید روستاآزاد شامگاه چهارشنبه در مراسم یادبود حجت‌الاسلام راستگو که به صورت مجازی برگزار شد، اظهار کرد: حجت‌الاسلام راستگو بر همه مبلغان و فعالان در عرصه کودک و نوجوان حق استادی دارد و نباید تلاش‌ها و خلاقیت‌های ایشان در حیطه فعالیتهای تبلیغی کودک و نوجوان فراموش شود.
محقق و پژوهشگر حوزه علمیه قم گفت: آنچه که در صدا و سیما و رسانه‌های تصویری در مقام تجلیل از مرحوم حجت‌الاسلام راستگو مطرح می‌شود، نوع برگزاری جلسات و مجری بودن آن مرحوم است، اما آنچه که مهم است، پرداختن به اصل قضیه یعنی پایه‌گذاری روش تبلیغ برای مخاطب کودک و نوجوان است که در حقیقت او پایه‌گذار فعالیتهای تبلیغی در زمینه کودک و نوجوان بود.
معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی تصریح کرد: شأن شاگرد و استادی در میان دانش‌پژوهان و مبلغان در عرصه کار کودک و نوجوان و مرحوم راستگو به معنای واقعی کلمه، ظاهر بود؛ شاگردان وی با توجه به اینکه فی‌الحال از استادان و در کسوت مربیان کار کودک و نوجوان هستند، باز مرحوم حجت‌الاسلام راستگو را «استاد» خطاب می‌کردند.
انتهای پیام
