شکل‌گیری گفت‌‌وگوی منطقی در محیط علمی؛ الگویی از زندگی امام رضا(ع)

حجت‌الاسلام علیرضا نخعی پور، استاد حوزه علمیه خراسان در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی اظهار کرد: شرایط زندگی امام رضا(ع) با توجه به قضیه حکومت مامون و دعوت اجبارگونه از ایشان و حضور امام در منطقه‌ای خارج از محدوده زندگی معمول ائمه ویژگی خاصی به آن حضرت و زندگیشان داده است.

وی با بیان اینکه امام رضا(ع) در دورانی زندگی می‌کنند که شرایط حکومت ببین مامون و برادرش محمدامین شکننده بوده و بین این دو فرد اختلاف و درگیری است، افزود: مامون شخصیتی سیاست‌مدار، زیرک و تیزهوش است که می‌داند برای موفقیت در حکومت‌داری باید برگ برنده‌ای داشته باشد و به این ترتیب امام رضا(ع) را به سمت خود سوق می‌دهد.

این کارشناس مذهبی با بیان اینکه حضور و حرکت امام از حجاز به سمت ایران و طوس نام امام را بر سر زبان‌ها می‌اندازد و منش آن حضرت در جامعه مطرح می‌شود، تصریح کرد: طبیعتا هر امام دیگری نیز همین سفر را طی می‌کردند همین شرایط را داشتند.

نخعی‌پور ادامه داد: نام ایشان به عنوان عالم آل محمد مطرح می‌شود و دلیلش این است که مامون خود را یک شخصیت فرهیخته و دارای اطلاعات دینی نشان داده و گفت‌وگوها و مناطراتی را با حضور امام شکل می‌دهد و به این ترتیب مناظراتی با افرادی حتی خارج از دین اسلام برگزار و باعث می‌شود شخصیت علمی امام پررنگ شود.

وی با اشاره به اینکه از خصوصیات اخلاقی امام ارتباط گیری دوست و دشمن با ایشان است، افزود: خصوصیات اخلاقی ایشان به عنوان یک انسان کامل باعث جلب توجه می‌شود.

این استاد حوزه علمیه هرکسی از دوست و دشمن محضر ایشان را درک می‌کرد راضی و خشنود از حضور امام برمی‌گشت و به همین دلیل ایشان به امام رضا مشهور می‌شوند، تصریح کرد: با این نظر مخالفیم که رفتارهای ائمه اطهار(ع) مربوط به زمان خودشان بوده  قابل الگوبرداری نیست؛ اگر بخواهیم بگوییم این قبيل رفتارهای ائمه مربوط به زمان خود بوده و الگوبرداری سخت است پس نمی‌توان از هیچ فردی الگو گرفت.

نخعی پور با بیان اينکه اخلاقیات و سبک زندگی اصولی دارد که در زمان و مکان محدود نیست، تصریح کرد: امام رضا(ع) در برخورد با انسان‌ها کرامت و شخصیت آنان را مدنظر قرار می‌داد و به رنگ پوست و موقعیت اقتصادی وی توجه نمی‌کرد؛ آیا امروزه اگر این اتفاق توسط مدیر یک مجموعه رقم بخورد نباید آن را به عنوان ارزش و الگو تلقی کرد؟.

وی با بیان اینکه آن امام همام در بدترین شرایط جسمی ناشی از ورود سم به بدن ایشان نگذاشتند کسانی که در خانه در حال میل کردن غذا بودند متوجه قضیه شوند، ادامه داد: این رفتار مربوط به زمان خود نبوده و همیشه تاریخ قابل الگوبرداری است و اگر بخواهیم آن را محدود به زمان و مکان کنیم باب الگوبرداری از قهرمانان ملی و مذهبی بسته می‌شود.

روش پاسخ به شبهات 

این کارشناس مذهیی با تاکید بر رفع شبهات و سوالات جوانان در مورد زندگی ائمه در محیط دانشگاه، اظهار کرد: رفع شبهه روش دارد؛ باید ابتدا آن را شناخته و تفاوت آن را با سوال تشخیص دهیم، چارچوب شبهه را متوجه شده و سپس مرحله بعد پاسخ به شبهه و کیفیت ارائه پاسخ است‌.

نخعی‌پور ادامه داد: یکی از مواردی که باید امروز مدنظر قرار داد محل رجوع سوالات و شبهات است که ابتدا باید مهارت لازم برای پاسخ به شبهات و سوالات را داشته باشم؛ امروز در حوزه‌های علمیه به برگزاری کلاس‌های شبهه شناسی توجه می‌شود که گام مهمی در این عرصه محسوب می‌شود.

وی با تاکید بر افزایش، ارتقا و بروزرسانی سطح اطلاعات در مورد ائمه اطهار(ع) و اسلام، تصریح کرد: برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی و شکل‌‌گیری گفتگو در محیط منطقی و علمی به شیوه امام رضا(ع) در این شناخت بسیار تاثیرگذار است.

نخعی‌پور با معرفی کتاب‌ راجع به امام رضا(ع)، افزود: کتاب‌های متعددی در این باره نوشته شده و خوب است که در این ایام مرور شود؛ از طرفی سایت آستان قدس و مطالبی که این آستان منتشر می‌کند می‌تواند مفید فایده باشد.

وی با بیان اینکه مهم این است که هر فرد دغدغه این را داشته باشد که اطلاعات خود را افزایش دهد، اظهار کرد: کتابی که می‌تواند برای قشر دانشجو در شناخت ائمه مورد توجه قرار گیرد کتاب سیره پیشوایان است که نگرش زندگی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی امامان معصوم(ع) را بررسی می‌کند.