میرعلایی: جشنواره باید رویکردی انقلابی با مطالبات مردمی داشته باشد + صوت
مدیرعامل اسبق بنیاد سینمایی فارابی گفت: سینما و جشنواره فیلم فجر اگر بتواند رویکرد انقلابی داشته باشد مطالبات مردم در آن دیده می‌شود.
چهل‌و‌یکمین دوره جشنواره فیلم فجر از 12 بهمن کار خود را آغاز می‌کند. این رویداد سینمایی که از آن به عنوان ویترین سینمای ایران نام می‌برند در ابتدا قرار بود مسیری برای معرفی آرمان‌های انقلاب در هنر هفتم باشد اما هر اندازه زمان جلوتر رفت این شعار رنگ باخت. بر همین مبنا ایکنا گفت‌و‌گوهایی با عوامل سینما در نظر گرفته که در گام نخست با سیداحمد میرعلایی؛ مدیرعامل اسبق بنیاد سینمایی فارابی و تهیه‌کننده سینما گفتوگو کرده‌ایم.
میرعلایی فعالیت هنری خود را با بازیگری، نویسندگی و کارگردانی تئاتر و فعالیت سینمایی خود را با بازی در فیلم «پرچمدار» آغاز کرد. وی همچنین دبیری جشنواره فیلم کودک را برعهده داشته است.
ایکنا – بعد از پیروزی انقلاب، سینمای کشورمان دستخوش تغییرات اساسی شد. فیلم‌ها با رویکرد جدید به نمایش درآمدند اما هنوز جشنواره‌ای شکل نگرفته بود که در آن ویترینی برای سینمای انقلاب داشته باشیم. این احساسِ نیاز باعث شد تا فستیوالی با عنوان «فجر» شکل گیرد؛ رویدادی که قرار بود در آن تبلور انقلاب اسلامی را شاهد باشیم. به عنوان فردی که سال‌هاست در مقام تهیه‌کننده و مدیر مشغول فعالیت در سینما هستید ارزیابی‌تان از این جشنواره چیست؟
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی سینما هویتی دیگر به خود گرفت. این اتفاق نیز به مدد بیانات حضرت امام(ره) در آغاز ورودشان به میهن اسلامی در 12 بهمن، رخ داد. پیام انقلاب اسلامی تماماً فرهنگی بود. امام(ره) به‌هیچ‌وجه موافق حرکت‌های مسلحانه در انقلاب نبودند. برای همین هرگاه گروه‌های سیاسی به ایشان پیشنهاد مبارزه مسلحانه می‌دانند تأکید داشتند تنها به مردم آگاهی داده شود. امام(ره) می‌دانستند باید به انقلاب اسلامی ریشه‌ای توجه کرد.
مسیری که بعد از پیروزی انقلاب برای فرهنگ و هنر در نظر گرفته شد مورد توجه قرار گرفت و همین امر ستایش دنیا را در پی داشت به‌نحوی‌که از سینمای ایران به عنوان سینمایی شریف نام می‌بردند. بعد از گذشت چند سال نیاز برگزاری یک جشنواره در ایام جشن‌های فجر احساس شد تا به‌واسطه آن آرمان‌های انقلاب موردتوجه قرار گیرد. دلیل دیگر برای برگزاری جشنواره فجر این بود که مسیری برای سینما مشخص کنیم زیرا نبود جشنواره سبب شده بود عده‌ای فکر کنند برای خوشایند فستیوال‌های غربی باید فیلم ساخت!
ایکنا - وقتی از فیلم‌های انقلابی در جشنواره فجر یا سینما حرف می‌زنیم شاید این تصور در ذهن پیش آید که هدفمان تنها کارهایی هستند که در آن آرمان‌های انقلاب تبلیغ می‌شود. پیرامون این موضوع توضیح دهید.
وقتی از سینمای انقلاب حرف می‌زنیم منظورمان کارهایی نیست که در آنها تنها مواضع انقلاب تائید شود. اتفاقاً سینمای انقلاب نیازمند کارهای انتقادی است اما به‌نحوی‌که کارهای انتقادی در پی براندازی نباشد. این انحراف نیز ازآنجا به وجود آمده که ما تحلیلی درست پیرامون موضوعات نداریم. برای فیلم انتقادی ساختن تنها فیلمساز بودن کافی نیست بلکه باید تفکر انتقادی نیز داشت. بخش دیگر ابتذالی که سینمای ما را فراگرفته، فیلم‌های به‌اصطلاح طنزی است که در آن هیچ نشانی از ارزش‌های اخلاقی نمی‌توان مشاهده کرد. این تولیدات برای سینمای ایران سم محسوب می‌شوند.
ما در سینما به دنبال فروش صرف نیستم. اگر این‌گونه بود امام(ره) در ساعت آغازین ورودشان به کشور، روی بحث فحشا و دوری از آن تأکید نداشتند. بسیار تأسف‌آور است بعد از چهار دهه وقتی هنوز از کنار سینماها رد می‌شویم فیلم‌هایی را روی پرده می‌بینیم که در آن هیچ ارزش اخلاقی و انقلابی مشاهده نمی‌شود. ما نیاز به یک خانه‌تکانی اساسی در سینما و حتی مسئولان سینمایی داریم.
ایکنا – آیا مسئولان و هیئت‌های نظارتی که وجود دارند، نتوانستند به وظیفه خود به‌درستی عمل کنند که در سینما، آن چیزی که نیاز داشتیم را به دست نیاورده‌ایم؟
من از مسئولان سینمایی سؤالی داریم. آیا ما بعد از چهار دهه از پیروزی انقلاب باید به دنبال این باشیم که حجاب خوب است یا بد؟ آیا فیلم‌های سینمایی ما توانسته‌اند مروج فرهنگ حجاب باشند؟ در سینمای فعلی دیگر شرایط همانند قبل نیست که مردم برای وقت‌گذرانی بخواهند به سینما بروند چون به‌اندازه‌ای فضای نمایشی گسترده شده و محصولات مختلف در اختیار مردم قرارگرفته که نیازی نیست بخواهیم آنها را سرگرم کنیم بلکه باید با کارهای برای سینما مسیر مشخص کنیم تا آرمان‌های انقلاب در میان این هجمه رسانه‌ای، گم نشود.
نتیجه می‌گیرم جشنواره فجر محلی برای نمایش آثار سرگرم‌کننده و برانداز نیست بلکه کارهایی باید به نمایش درآید که در آن آرمان‌های انقلاب مدنظر باشد. موضوعاتی که درد مردم را بگوید بدون اینکه بخواهد سیاه‌نمایی کند. بی‌توجهی به آرمان‌های انقلاب در شرایطی است که در توصیه‌های مقام معظم رهبری به‌روشنی برای مسائل فرهنگی راهکار تعیین شده است. سینما و جشنواره اگر بتواند رویکرد انقلابی داشته باشد مطالبات مردم در آن دیده می‌شود. این خواسته اگر محقق شود دیگر شاهد آن نیستیم که برخی جوانان برای بیان اعتراضات، راه ناصحیح را پیش گیرند.
ایکنا – مشکل دیگری که به جشنواره فجر صدمه زده، نگاه سیاسی جناحی است که همیشه این رویداد درگیر آن بوده است. یعنی با عوض شدن دولت‌ها سیاست جشنواره به‌صورت کلی تغییر می‌کند. این موضوع باعث شده جشنواره فجر هیچ‌گاه نتواند کارایی لازم را داشته باشد! پیرامون این موضوع توضیح دهید.
به نکته درستی اشاره کردید. نبود برنامه مدون و کامل، دلیل به وجود آمدن این معضل است. در فرهنگ ما نیازمند بسیج تبیین هستیم، پس تا زمانی که این مسئله مدنظر قرار نگیرد شاهد این تغییرات ناگهانی در جشنواره خواهیم بود.
ایکنا - با توجه به اینکه برخی سینماگران و منتقدان نسبت به جشنواره چهل‌و‌یکم موضع‌گیری کردند، جشنواره این دوره را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من هنوز فیلم‌های این دوره را ندیده‌ام تا بخواهم پیرامون آن ارزیابی داشته باشم، بنابراین اجازه دهید در آغاز کارها دیده شود تا پس از برگزاری فجر چهل‌و‌یکم پیرامون کیفیت و اجرای آن حرف بزنیم.
ایکنا – شما هم سابقه مدیرعاملی بنیاد سینمایی فارابی را در کارنامه خود دارید هم عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره فیلم فجر بوده‌اید. به نظر شما سینمای ایران، امروز باید روایتگر چگونه آثاری باشد؟
سینمایی که در آن دغدغه و حرف مردم گفته شود سینمای انقلاب است. جشنواره فجر هم باید بیانگر خواست همه مردم باشد نه بخشی از آن. توده مردم، انقلاب را عاشقانه دوست دارند و می‌خواهند در فجر فیلم‌هایی را شاهد باشند که در آن آرمان‌های انقلاب مدنظر قرار گرفته است. رسیدن به این خواسته نیز تابع زمان است و در یک یا دو سال نمی‌توان به آن دست یافت.
گفتوگو از داوود کنشلو
انتهای پیام
