به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، جلسه دفاع از پایاننامه کارشناسی ارشد با عنوان تحلیل عرفانی ماهیت، آثار و مراتب یقین در روایات در گروه تصوف و عرفان اسلامی معاونت آموزشی و پژوهشی دانشکده مذاهب دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.
در این جلسه که در سالن کنفرانس شهید بهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور حجتالاسلام رضا الهیمنش بهعنوان استاد راهنما، وحید آریانفر، استاد مشاور و رحمان بوالحسنی در جایگاه استاد داور برگزار شد دانشجو سیدقاسم صفری ارچی از پایاننامهاش دفاع کرد.
در چکیده این پایاننامه آمده است: تحلیل عرفانی ماهیت، آثار و مراتب یقین در روایات، عنوان و موضوع این نوشته است. زیربنای این پژوهش حاضر بر شناخت ماهیت یقین، آثار و مراتب آن با محوریت روایات اسلامی و تحلیل عرفان اسلامی است.
بحث از یقین و مراتب آن، یکی از مباحث علمی، اهداف عملی مهم و دیریابی است که از دیرباز مورد توجه طالبان حقیقت از جمله حکیمان و اهل عرفان بوده است.
دشواری و دیریابی بحث از این جهت است که معمولاً کسانی که در این باره بحث کرده و نظر دادهاند خود شخصاً این معرفت یقینی و شهودی را در خود یافتهاند و آن را لمس و تجربه کردهاند. اما کسانی که هنوز به مرتبه شناخت و معرفت از نوع شهود قلبی و باطنی نرسیدهاند، برای آنها تحقیق و بررسی در چنین موضوعاتی کار دشوار خواهد بود و مشکل داوری درباره نظرات اهل عرفان نیز به همین جهت است. برای این منظور مطالب این رساله در سه فصل تنظیم شده است.
در باب تعریف یقین، این نتیجه را میتوان به دست آوریم که یقین، به معنی ایمان و کشف و شهود باطنی و سکون نفس آمده است.
در باب آثار یقین، میتوان حدود 10 آثار را به دست آورد. در نگاه روایی به آرامش روحی، صبر، توکل، رضا، تسلیم و تفویض، مشاهده و مکاشفه، زهد، اخلاص و آسان شدن انفاق اشاره کرد، که همه این موارد بهصورت مستقیم در کلام اهل بیت (ع) وارد شده است و در کلام عرفا هم میتوان به سکون نفس (آرامش روحی)، رفع شک، صبر، توکل، رضا، تسلیم، تفویض، مشاهده، مکاشفه و فناء، که هر کدام خود دارای مراتب گوناگونند، اشاره کرد.
این پژوهش به مراتب سه گانه بلکه چهارگانه یقین پرداخته است که شامل؛ مرتبه اول «علمالیقین»، که در این مبحث علت انتقاد عرفا از علوم عقلی را بررسی مینمائیم، مرتبه دوم «عین الیقین»، که منجر به کشف و شهود عرفانی برای شخص سالک میشود. مرتبه سوم «حق الیقین»، در این مقام سالک به مقام فناء فی الله دست پیدا میکند. مرتبه چهارم «بردالیقین»، که در روایتی از امام علی (ع) به آن اشاره شده است. این مرتبه بالاترین مقام وجودی و تقرب محض بهسوی خداست و انسان با راهیابی در این مقام، به آرامش وجودی دست مییاید.