«نفس» تداعی‌گر آیه «بِأَيِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ» است

حمید بهمنی، کارگردان سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره جایگاه موضوعات قرآنی در جشنواره سی‌و‌چهارم فیلم فجر اظهار کرد: من فیلم‌هایی زیادی در جشنواره فجر ندیده‌ام، اما در میان فیلم‌هایی که در مجموع دیدم، چند اثر وجود داشت که در آن به نوعی اشاراتی مستقیم به آیات قرآنی می‌شد. برای مثال به فیلم «نفس» اشاره می‌کنم که به نظر من مصداق بارز آیه «بِأَيِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ» (به كدامين گناه كشته شده) است. در این آیه، خداوند از زنده به گور شدن دختران توسط عرب جاهلی سخن گفته می‌شود و در فیلم «نفس» هم به نوعی زنده به گور شدن کودکان توسط عرب‌های بعثی مورد نظر است. این مقایسه را انجام دادم تا بگویم چه زیبا می‌توان آیه‌ای قرآنی را مد نظر قرار داد، بدون اینکه در ظاهر بخواهیم آیه یا صوتی از قرآن را در فیلم قرائت کنیم.

وی افزود: فیلم «بادیگارد» و «ایستاده در غبار» هم به نظر من نمود تولیداتی هستند که در آنها آیات جهادی به درستی تفسیر می‌شود. این اتفاق در شرایطی است که در فیلم‌های سینمایی غرب سعی می‌شود، تصویر نادرستی از آیات جهادی تصویر شود، اما در این دو کار به نوعی به این امر پرداخته می‌شود. برای درک بهتر مثالی از فیلم «بادیگارد» می‌زنم. در سکانسی از فیلم، حاج حیدر برای نجات فردی که ترور می‌شود هر کاری از دست بر می‌آید انجام می‌دهد، اما برای نجات دانشمند جوان فیلم جانش را سپر بلا می‌کند.

این فیلمساز ادامه داد: این اتفاق به نوعی دیگر در فیلم «ایستاده در غبار» نیز روی داد. در این فیلم ما زندگی سرداری را روی پرده می‌بینیم که جانفشانی وی نشئت گرفته از باورهای قرآنی بود، با این تفاوت که این باور را در کردارش می‌بینیم. رفتاری که وی در هنگام جنگ انجام می‌دهد یا برخوردی که با همرزمانش دارد، همگی تصویرگر توصیه‌هایی است که در قرآن کریم بارها به آن اشاره می‌شود. 

معیار تصمیمات فجر برایم قابل توجیه نیست

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو تصریح کرد: تعجب می‌کنم که جشنواره فجر چه متر و اندازه‌ای را الگوی کار خود قرار داده که فیلم «بادیگارد» در آن جایی نداشته است، آیا می‌توان فیلمی به این خوش‌‌ساختی را ندید؛ اثری که به لحاظ ساختار این فیلم نمود بارز یک اثر سینمایی است و به لحاظ معنای نیز، همان طور که گفتم فیلم دربرگیرنده آیات جهادی است، برای همین نمی‌توان این تصمیم‌گیری هیئت داوران را به هیچ نحو معنا کنم.

بهمنی در پایان تصریح کرد: این تعجب من از تصمیم‌های هیئت داوران در شرایطی بیشتر می‌شود که به فیلمی همچون «ابد و یک روز» که به واقع یک فیلم ضدایرانی است، سیمرغ بخش‌های مختلف را به خود اختصاص می‌دهد! آیا با حمایت از این دست فیلم‌ها می‌خواهیم به فیلمسازان خود بگوییم که در کارهایشان تنها در پی سیاه‌نمایی باشند؛ اقدامی که باعث می‌شود در جشنواره‌های داخل و خارج از کارشان استقبال شود؟