به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از لرستان، برای رسیدن به کرامت نفس باید به فضای تربیتی که شخصیت فرد در آن شکل میگیرد توجه کرد.خانواده، مدرسه، اجتماع و عوامل وراثتی، مهمترین علتها و عواملی هستند که منش و کرامت فرد را میسازند.هرچه فضای تربیتی انسانها از دوران کودکی، سالمتر باشد، شخصیت آنها بهتر رشد مییابد.علاوهبر اینها، اراده و اختیار فرد و میزان معرفت و آگاهی او نیز در این مورد کارساز است.
امام علی(ع) فرموده است: «کسیکه کرامت نفس داشته باشد خود را با گناه آلوده نمیسازد».امام علی(ع) همچنین در فراز سی و چهارم از نامه خود به امام حسنمجتبی(ع) در رابطه با آیین آزادگی فرموده است: «نفس خود را از هرگونه پستی بازدار، هر چند تو را به اهدافت رساند، زیرا نمیتوانی به اندازه آبرویی که از دست میدهی بهایی به دست آوری.برده دیگری مباش که خدا تو را آزاد آفرید، امر نیک و پسندیدهای که از راه شر به دست آید نیکی نیست و آسودگی که با سختی فراوان به دست آید آسایش نخواهد بود».
اهمیت کرامت نفس در این قسمت از سفارش امام علی(ع)، درس بزرگی برای بشریت است و آن، درس آزادگی و کرامت نفس است.کرامت نفس یکیاز ارزشهای والای اسلامی و دژ محکمی است که فرد را از دست زدن به کارهای پست بازمیدارد.
برای دستیابی به کرامت نفس، میتوان به شناخت بیشتر از انسان و ارزشها و استعدادهای او، مقایسه کردن افراد ارزشمند با کسانیکه به پستی و دنائت تن دادهاند، دوری از معصیت و گناه، توجه به ارزشهای الهی و انسانی، انجام اعمال نیک، پایداری در برابر سختیها، دور شدن از آرزوهای طولانی توجه جدی نمود.
از میان راههایی که اشاره شد اصیلترین و کارسازترین آنها برای رسیدن به کرامت نفس، شناخت ارزش انسان است.آدمی باید نگهبان کرامت وجودی خویش باشد و ارزش برتر و فوق مادی خودر ا با خواستههای ناپایدار و ذلتبار، لکهدار نسازد.انسانی کریم و با عزت است که اجازه ندهد پستیها و حقارتها به وجود او نفوذ کند و خود را به بهای اندک نفروشد.
امام علی(ع) فرموده است: «بدانید که برای جانهای شما، قیمتی جز بهشت نیست.آگاه باشید و خود را جز به بهشت نفروشید».
حفظ عزت نفس و آبروعزت و آبرو، یکیاز ویژگیهای انسان متعالی است.درواقع میتوان گفت که آبرو یکیاز سرمایههایی است که خداوند متعال به بندگانش ارزانی داشته است.
در اسلام، کسب آبرو از طریق اعمال خالص و بیریا و نیز حفظ آبروی خود و دیگران بسیار اهمیت دارد. پیامبر اسلام(ص) در حجةالوداع که مهمترین فرمایشات خود را بیان میکردند، در آن خطبه شریف درباره آبرو و اعتبار مؤمن فرمود: «آبرو، جان و مال مؤمن حرمت دارد، همانند حرمتی که خانه کعبه، ماه ذیالحجه و شهر مکه دارد و باید آنرا حفظ کرد».
با این اهمیتی که آبرو آدمی دارد و همطراز خانه کعبه است پس نباید برای بهدست آوردن اندکی از مال دنیا آنرا از دست داد.امیرمؤمنان علی(ع) در این نامه ارجمند، آنگاه که کرامت آدمی را مطرح میکند، آنرا معادل آبروی انسان میداند و میفرماید: «نفس خود را از هرگونه پستی بازدار، هرچند تو را به اهدافت برساند، زیرا نمیتوانی به اندازه آبرویی که از دست میدهی، بهایی به دست آوری».