فروغ پارسا بیان کرد:
تحول در بنیادهای فکری خاورشناسان نسبت به ائمه اطهار
گروه دانشگاه: عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار کرد: خاستگاه تحول در بنیادهای نظری خاورشناسان نسبت به اسلام و ائمه اطهار(ع)، انقلاب اسلامی ایران است. پیش از این، دولتی که به عنوان دولت شیعه مطرح باشد و بخواهد آموزه‌های شیعه را ترویج دهد، در دوران معاصر وجود نداشت.
فروغ پارسا، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به مناسبت سالروز شهادت حضرت زهرا(س)، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، پیرامون نگاه خاورشناسان به امامان شیعه(ع) به ویژه حضرت زهرا(س)، اظهار کرد: نگاه خاورشناسان به امامان شیعه(ع) به خصوص حضرت زهرا(س) همواره مثبت نبوده، از ابتدا که نگاه می‌کنیم اتفاقا با کارهایی مواجه هستیم که در واقع تاریخ اسلام را به نفع خاندان اموی تفسیر می‌کنند، یعنی به هیچ رو، هیچ یک، بحث‌شان این نیست که بخواهند اسلام و اهمیت آن را نشان دهند، این‌ها از یک منظر به اصطلاح تبشیری به عنوان ردیه بر اسلام و اینکه اسلام دینی نیست که بتواند حکومت داشته باشد و به خوبی از عهده حکومت بر بیاید، به تحقیق پیرامون اسلام پرداختند. به عنوان نمونه خاورشناس ایتالیایی به نام لئون کایتانی و یا لامنس، این‌ها از جمله افرادی بودند که در تدوین و نگارش تاریخ اسلام سعی کردند اهمیت امویان را نشان دهند.
وی در ادامه با اشاره به رویکرد غلط و نادرست خاورشناسان به اسلام و ائمه اطهار(ع)، عنوان کرد: آن‌ها تنها نگاهشان به امویان بود و آن‌ها را به عنوان کسانی که اسلام را گسترش دادند و همچون حکومت‌های روم و ایران توانستند برای خودشان دربار و کاخ درست کنند، می‌شناختند. این خاورشناسان همیشه تلاش کردند آن حرکت‌هایی که در اسلام اصالت داشته درست و صحیح جلوه ندهند و حتی گزارش‌های درستی نیز نداشتند.
پارسا با بیان یک نمونه تاریخی که در آثار خاورشناسان اشتباه عنوان شده، گفت: خاورشناسان وقتی به خلیفه چهارم و حضرت علی(ع) می‌رسند، باز می‌بینیم که همه تلاش آن‌ها این است که نشان دهند معاویه بر حق بوده و امیرالمومنین(ع) نمی‌توانست و سیاست کافی برای حکومت نداشت. آن‌ها در مورد سایر خاندان پیامبر اکرم(ص) نیز همین رویکرد را داشتند، کایتانی همه تلاشش این است که نشان دهد خانم حضرت زهرا(س)، از ابتدا بیمار بودند و حال خوبی نداشتند، همچنین عنوان می‌کند حضرت از نظر علمی اهمیت خاصی نداشتند، و در مورد دانش‌های مربوط به اسلام و قرآن آگاهی لازم را نداشتند، وی و دیگر خاورشناسان مشابه او، تمام تلاششان این است که یک چهره دگرگون و به اصطلاح غیر دانشی را از حضرت زهرا(س) نشان دهند و ایشان را به صورت یک فرد معمولی، همچون سایر افراد جلوه دهند.
وی ادامه داد: بحثی که این افراد مطرح می‌کنند این است که عدم کارایی اسلام و عدم کارایی آموزه‌های اسلامی عاملی است که اسلام نتواند یک جامعه را مدیریت کند و با همین فرضیه سعی می‌کنند چهره خاندان پیامبر(ص) را بد جلوه دهند.
تحول در بنیادهای نظری خاورشناسان پس از قرون وسطی
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به تحول در بنیادهای نظری خاورشناسان، اظهار کرد: در دوران‌های بعد، از قرون وسطی که می‌گذریم، در واقع از قرن 18 به بعد رویکردهای نسبتا معتدلی را در نگارش تاریخ اسلام مشاهده می‌کنیم. در قرن 20 لوئی ماسینیون سعی می‌کند حضرت زهرا(س) را به یک نحوی مشابه حضرت مریم(س) در مسیحیت نشان دهد، پس از آن کُربن هست که یک رویکرد عرفانی به حضرت دارد. این افراد تلاش کردند چهره صحیحی از خاندان پیامبر(ص) و به ویژه حضرت زهرا(س) نشان دهند. در اواسط سده 14 هجری افرادی همچون مادلونگ را می‌بینیم، وی اسلام شناسی آلمانی است و کتابی دارد به نام جانشینی حضرت محمد(ص)، در کتاب خود نشان می‌دهد چگونه حق حضرت علی(ع) غصب شد، و نیز همه وقایعی که منجر به این می‌شود که امامت از دست خاندان پیامبر(ص) خارج شود را نشان می‌دهد.
خاستگاه انقلاب اسلامی و تحول در بنیادهای فکری خاورشناسان نسبت به ائمه و حضرت زهرا(س)
وی در ادامه در پاسخ به سوال ایکنا مبنی بر اینکه عامل تغییر نگاه خاورشناسان با توجه به تحولات بنیادهای نظری خاورشناسان چه بوده است، اظهار کرد: دیدگاه صحیح خاورشناسان نسبت به اسلام و ائمه اطهار(ع) که اخیرا روندی رو به افزایش را طی می‌کند، خاستگاه و ریشه آن انقلاب اسلامی ایران است. پیش از این دولتی که به عنوان دولت شیعه مطرح باشد و بخواهد آموزه‌های شیعه را ترویج کند، در دوران معاصر وجود نداشته، البته از دوره صفویه اروپاییان با شیعه آشنا شدند اما با توجه به جنبه‌های سیاسی این خاندان، آشنایی و ارتباط خاورشناسان با شیعه بیشتر جنبه سیاسی داشته است.
تفکر شیعی؛ مسئله‌ای جهانی
فروغ پارسا یادآور شد: از زمانی که انقلاب اسلامی به پیروزی می‌رسد، تفکر شیعه به صورت مسئله‌ای جهانی و بین‌المللی ظهور و بروز می‌کند و می بینیم که در همه تعاملات و روابط بین‌المللی، شیعه برای خود یک حرف خاص دارد، همیشه در محافل می‌گویند شیعه این نگاه و اهل سنت این نگاه را دارد.
وی گفت: از آن زمان به بعد است که خاورشناسان و اسلام‌شناسان تلاش کردند شیعه، فقه شیعه، کلام شیعه و ... را بشناسند. تلاش برای آشنایی با زندگی حضرت زهرا(س) از این دوران است که روند صحیح و روبه رشدی پیدا می‌کند.
ترویج آموزه‌های شیعه و ائمه(ع) به زبان بین‌المللی
این عضو هیات علمی در پایان خاطرنشان کرد: وظیفه ما این است که هر چه از آموزه‌های شیعه می‌دانیم، به هر زبانی که می‌توانیم به دنیا منتقل کنیم. به زبان فارسی اکتفا نکنیم، مقالات و پژوهش‌هایی که در زمینه ائمه معصومین(ع) و آموزه‌های شیعه است را به یک زبان بین‌المللی که افراد زیادی با آن آشنایی دارند ترویج و تبلیغ کنیم و در اختیار علاقه‌مندان در سرتاسر دنیا قرار دهیم.
وی در ادامه با اشاره به رویکرد غلط و نادرست خاورشناسان به اسلام و ائمه اطهار(ع)، عنوان کرد: آن‌ها تنها نگاهشان به امویان بود و آن‌ها را به عنوان کسانی که اسلام را گسترش دادند و همچون حکومت‌های روم و ایران توانستند برای خودشان دربار و کاخ درست کنند، می‌شناختند. این خاورشناسان همیشه تلاش کردند آن حرکت‌هایی که در اسلام اصالت داشته درست و صحیح جلوه ندهند و حتی گزارش‌های درستی نیز نداشتند.
پارسا با بیان یک نمونه تاریخی که در آثار خاورشناسان اشتباه عنوان شده، گفت: خاورشناسان وقتی به خلیفه چهارم و حضرت علی(ع) می‌رسند، باز می‌بینیم که همه تلاش آن‌ها این است که نشان دهند معاویه بر حق بوده و امیرالمومنین(ع) نمی‌توانست و سیاست کافی برای حکومت نداشت. آن‌ها در مورد سایر خاندان پیامبر اکرم(ص) نیز همین رویکرد را داشتند، کایتانی همه تلاشش این است که نشان دهد خانم حضرت زهرا(س)، از ابتدا بیمار بودند و حال خوبی نداشتند، همچنین عنوان می‌کند حضرت از نظر علمی اهمیت خاصی نداشتند، و در مورد دانش‌های مربوط به اسلام و قرآن آگاهی لازم را نداشتند، وی و دیگر خاورشناسان مشابه او، تمام تلاششان این است که یک چهره دگرگون و به اصطلاح غیر دانشی را از حضرت زهرا(س) نشان دهند و ایشان را به صورت یک فرد معمولی، همچون سایر افراد جلوه دهند.
وی ادامه داد: بحثی که این افراد مطرح می‌کنند این است که عدم کارایی اسلام و عدم کارایی آموزه‌های اسلامی عاملی است که اسلام نتواند یک جامعه را مدیریت کند و با همین فرضیه سعی می‌کنند چهره خاندان پیامبر(ص) را بد جلوه دهند.
تحول در بنیادهای نظری خاورشناسان پس از قرون وسطی
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به تحول در بنیادهای نظری خاورشناسان، اظهار کرد: در دوران‌های بعد، از قرون وسطی که می‌گذریم، در واقع از قرن 18 به بعد رویکردهای نسبتا معتدلی را در نگارش تاریخ اسلام مشاهده می‌کنیم. در قرن 20 لوئی ماسینیون سعی می‌کند حضرت زهرا(س) را به یک نحوی مشابه حضرت مریم(س) در مسیحیت نشان دهد، پس از آن کُربن هست که یک رویکرد عرفانی به حضرت دارد. این افراد تلاش کردند چهره صحیحی از خاندان پیامبر(ص) و به ویژه حضرت زهرا(س) نشان دهند. در اواسط سده 14 هجری افرادی همچون مادلونگ را می‌بینیم، وی اسلام شناسی آلمانی است و کتابی دارد به نام جانشینی حضرت محمد(ص)، در کتاب خود نشان می‌دهد چگونه حق حضرت علی(ع) غصب شد، و نیز همه وقایعی که منجر به این می‌شود که امامت از دست خاندان پیامبر(ص) خارج شود را نشان می‌دهد.
خاستگاه انقلاب اسلامی و تحول در بنیادهای فکری خاورشناسان نسبت به ائمه و حضرت زهرا(س)
وی در ادامه در پاسخ به سوال ایکنا مبنی بر اینکه عامل تغییر نگاه خاورشناسان با توجه به تحولات بنیادهای نظری خاورشناسان چه بوده است، اظهار کرد: دیدگاه صحیح خاورشناسان نسبت به اسلام و ائمه اطهار(ع) که اخیرا روندی رو به افزایش را طی می‌کند، خاستگاه و ریشه آن انقلاب اسلامی ایران است. پیش از این دولتی که به عنوان دولت شیعه مطرح باشد و بخواهد آموزه‌های شیعه را ترویج کند، در دوران معاصر وجود نداشته، البته از دوره صفویه اروپاییان با شیعه آشنا شدند اما با توجه به جنبه‌های سیاسی این خاندان، آشنایی و ارتباط خاورشناسان با شیعه بیشتر جنبه سیاسی داشته است.
تفکر شیعی؛ مسئله‌ای جهانی
فروغ پارسا یادآور شد: از زمانی که انقلاب اسلامی به پیروزی می‌رسد، تفکر شیعه به صورت مسئله‌ای جهانی و بین‌المللی ظهور و بروز می‌کند و می بینیم که در همه تعاملات و روابط بین‌المللی، شیعه برای خود یک حرف خاص دارد، همیشه در محافل می‌گویند شیعه این نگاه و اهل سنت این نگاه را دارد.
وی گفت: از آن زمان به بعد است که خاورشناسان و اسلام‌شناسان تلاش کردند شیعه، فقه شیعه، کلام شیعه و ... را بشناسند. تلاش برای آشنایی با زندگی حضرت زهرا(س) از این دوران است که روند صحیح و روبه رشدی پیدا می‌کند.
ترویج آموزه‌های شیعه و ائمه(ع) به زبان بین‌المللی
این عضو هیات علمی در پایان خاطرنشان کرد: وظیفه ما این است که هر چه از آموزه‌های شیعه می‌دانیم، به هر زبانی که می‌توانیم به دنیا منتقل کنیم. به زبان فارسی اکتفا نکنیم، مقالات و پژوهش‌هایی که در زمینه ائمه معصومین(ع) و آموزه‌های شیعه است را به یک زبان بین‌المللی که افراد زیادی با آن آشنایی دارند ترویج و تبلیغ کنیم و در اختیار علاقه‌مندان در سرتاسر دنیا قرار دهیم.
