اقبال به سلبریتی‌ها؛ رواج ظاهرگرایی و دوری از ارزش‌های واقعی یک جامعه
گروه فرهنگی- استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، در خصوص تأثیر پرداختن بیش از حد و ظاهرگرایانه به سلبریتی‌ها در شکل‌گیری ارزش‌های اجتماعی، گفت: در تصویرسازی رسانه‌ای، از سلبریتی‌ها نیز بیشتر به ظاهر، شیک‌پوشی، مد و ... تأکید می‌شود و به تعبیری در معرفی آنان، صورت بیش از سیرت مورد توجه قرار می‌گیرد.
حسین میرزایی، استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، با اشاره به نقش رسانه‌ها در مطرح‌شدن سلبریتی‌ها به‌ویژه در حوزه هنر و ورزش، اظهار کرد: بدون وجود رسانه‌ها، مفهوم سلبریتی هم معنای خود را از دست می‌دهد. رسانه‌ها در حقیقت با مطرح کردن و برجسته کردن این افراد که در بیشتر موارد به صورت اغراق‌آمیز صورت می‌گیرد، برای خود نیز بازار و مشتری می‌سازند؛ بنابراین این دو مقوله به هم نیازمندند و تا حد زیادی حیاتشان در گرو هم است.
وی در همین راستا ادامه داد: اختصاص بخش عمده‌ای از اخبار رسانه‌ای به افراد و تلاش در جهت الگوپردازی برای سایر اقشار جامعه باعث ایجاد یک سلبریتی و یا عدم توجه رسانه‌ای به آنان، باعث کاهش اقبال به یک سلبریتی می‌شود.
استفاده ابزاری اقتصاد سرمایه‌داری از ستاره‌ها
میرزایی با اشاره به استفاده ابزاری اقتصاد سرمایه‌داری از ستاره‌ها، اضافه کرد: البته معتقد هستم، در دنیای کنونی هم بیشتر رسانه‌ها و هم اکثر سلبریتی‌ها خود ابزاری برای نظام بازاری و کالایی هستند که غالبا دیده نمی‌شوند و پنهان هستند؛ این نظام نیازمند آن است که از طریق رسانه‌ها و سلبریتی‌ها هر چه بیشتر بر سود خود بیفزاید و به همین علت، هم‌زمان از هردوی آن‌ها استفاده می‌کند.
این استاد دانشگاه در خصوص عوامل اقبال جامعه به سلبریتی‌ها، به اهمیت عوامل روانشناختی و جامعه‌شناختی اشاره کرد و افزود: متغیر نسبت سنی جمعیت یک جامعه در این موضوع مؤثر است؛ جامعه‌ای که جوان است قطعا اقبال بیشتری به سلبریتی‌های حوزه هنر، سینما و ورزش دارد که علتش هم به شرایط و مقتضیات سنی افراد جامعه بازمی‌گردد. نوجوانان و جوانان به‌دلیل خلقیات و روحیات این دوران، بیش از دیگر اقشار تحت تأثیر الگوهای رفتاری و نگرشی سلبریتی‌ها قرار می‌گیرند.
نسل نوین رسانه‌ای موجب افزایش سلبریتی‌ها شدند
وی در رابطه با سایر عوامل اقبال به ستاره‌ها، ادامه داد: هر چقدر جامعه شهری‌تر می‌شود، اقبال به سلبریتی‌ها افزایش می‌یابد و یا وجود و افزایش متغیری به نام اوقات فراغت، خود در توسعه این پدیده بسیار مؤثر است. نقش رسانه‌ها به‌ویژه نسل نوین رسانه‌ای نیز بر این پدیده به شدت دامن‌زده است.
این جامعه‌شناس در همین راستا با تأکید بر نقش تقویت عزت نفس در جهت‌گیری به سمت افراد مشهور، ابراز کرد: معتقد هستم، تلاش در تربیت صحیح افراد در جامعه و تقویت عزت نفس آن‌ها باعث می‌شود تا اقبال به این قشر به نحو دیگری باشد و هر آنچه رسانه‌ها از سلبریتی‌ها مطرح می‌کنند، بدون چون‌وچرا پذیرفته نشود.
میرزایی با بیان این مطلب که سلبریتی‌ها هم می‌توانند باعث پویایی و هم دور شدن جامعه از «واقعیت زندگی» شوند، اظهار کرد: بدون‌شک سلبریتی‌ها آن‌طور که رسانه‌ها تلاش دارند نشان دهند، نیستند اما دارای استعدادها و توانایی‌هایی هستند که اگر این توانایی‌ها با نظام هنجاری جامعه در تعارض و تضاد نباشد، می‌تواند به عنوان فاکتوری مثبت دیده شده و با الگودهی به بقیه اقشار جامعه نقش مثبتی ایفا کند اما در صورت تعارض با این هنجارها، می‌تواند مشکلاتی از جمله سست‌شدن نظام هنجاری و ارزشی ـ حداقل در بخشی از جامعه که از آن‌ها الگوگیری می‌کنند ـ را به همراه داشته باشد.
تفاوت الگوی رفتاری و واقعیت زندگی سلبریتی‌ها با آنچه در رسانه‌ها نمایش داده می‌شود
این استاد دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به تفاوت الگوی رفتاری و واقعیت زندگی سلبریتی‌ها با آنچه در رسانه‌ها نمایش داده می‌شود، ادامه داد: در حقیقت بسیاری اوقات، این رسانه‌ها هستند که این قشر را به شکل تافته‌ای جدابافته به تصویر می‌کشند، به گونه‌ای که دستیابی به آن‌ها سخت و ناممکن است؛ این موضوع ممکن است نوعی ناامیدی در حرکت و تلاش برخی افراد ایجاد کند و یا به تصویر کشیدن فاصله زیاد این قشر با مردمان عادی جامعه موجب نوعی احساس یأس، محرومیت و حتی خشم را در برخی از افراد به وجود آورد.
وی در همین راستا در خصوص تأثیر پرداختن بیش از حد و ظاهرگرایانه به سلبریتی‌ها در شکل‌گیری ارزش‌های اجتماعی، بیان کرد: در تصویرسازی رسانه‌ای، از سلبریتی‌ها نیز بیشتر به ظاهر، شیک‌پوشی، مد و ... تأکید می‌شود و به تعبیری در معرفی آنان، صورت بیش از سیرت مورد توجه قرار می‌گیرد؛ همین امر چه بسا بسیاری از طرفدارانشان را ناخواسته به ظاهرگرایی سوق دهد که این اتفاق نیز از تأثیرهای منفی پرداختن این‌چنینی به سلبریتی‌ها است.
انتهای پیام
