نگرش کاربردی به اسرار اسامی سورههای قرآن
برخی از آیاتی که اسم سوره‌ها در آن‌ها آمده است ویژگی‌های شگفتی دارند؛ مثلاً در این آیات واژگانی وجود دارد که سرشاخه موضوعات دیگر در آن سوره است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسین رضایی، پژوهشگر قرآنی، در یادداشتی که در اختیار ایکنا قرار داده به بررسی کاربردهای اسامی سورههای قرآن کریم پرداخته است که متن آن در ادامه می‌آید:
«بسم الله الرحمن الرحیم
برخی از آیاتی که اسم سوره‌ها در آن‌ها آمده است، دارای ویژگی‌هایی شگفتی هستند. ویژگی و خصوصیاتی نظیر اینکه در این آیات واژگانی وجود دارد که سرشاخه موضوعات دیگر در آن سوره است. به عنوان مثال در سوره فصلت و در آیه سوم آن نام فصلت وجود دارد. چنانکه در زیر آورده شده است:
سوره مبارک فصلت آیه 3: «كِتابٌ فُصِّلَتْ آياتُهُ قُرْآناً عَرَبِيًّا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ؛ (این) کتابی است که آیاتش تبیین شده درحالی‌که قرآنی عربی است برای گروهی که می‌دانند.»
در آیه فوق و در کنار نام فصلت، واژگانی نظیر آياتُهُ و قُرْآناً عَرَبِيًّا وجود دارد و در همین سوره مشاهده می‌شود که مطالب مختلفی با محوریت این کلمات وجود دارد. چنانکه در عبارت‌ها و پاورقی‌های زیر نمونه‌ای از این ارتباط‌های شبکه‌ای میان محتوای سوره فصلت با واژگان آیه فوق آورده شده است:
آياتُهُ: در سوره مبارک فصلت مطالب مختلفی درباره نشانه‌های خداوند در آسمان‌ها و زمین و سرنوشت انکارکنندگان نسبت به نشانه‌های الهی آمده است.
به عنوان مثال در سوره مبارک فصلت و در آیات 37 و 39 آمده است: وَ مِنْ آياتِهِ اللَّيْلُ وَ النَّهارُ وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ لا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَ لا لِلْقَمَرِ وَ اسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذي خَلَقَهُنَّ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُون (37) .... وَ مِنْ آياتِهِ أَنَّكَ تَرَى الْأَرْضَ خاشِعَةً فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ .... (39)
یا درباره سرنوشت انکارکنندگان در آیات 15 و 28 بیان شده است: فَأَمَّا عادٌ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ قالُوا مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذي خَلَقَهُمْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَ كانُوا بِآياتِنا يَجْحَدُونَ (15) ذلِكَ جَزاءُ أَعْداءِ اللَّهِ النَّارُ لَهُمْ فيها دارُ الْخُلْدِ جَزاءً بِما كانُوا بِآياتِنا يَجْحَدُونَ (28)
قُرْآناً عَرَبِيًّا: در این سوره آیاتی درباره قرآن کریم و زبان عربی وجود دارد. چنانکه در سوره مبارک فصلت و در آیه 44 آمده است: وَ لَوْ جَعَلْناهُ قُرْآناً أَعْجَمِيًّا لَقالُوا لَوْ لا فُصِّلَتْ آياتُهُ ءَ أَعْجَمِيٌّ وَ عَرَبِيٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذينَ آمَنُوا هُدىً وَ شِفاءٌ وَ الَّذينَ لا يُؤْمِنُونَ في آذانِهِمْ وَقْرٌ وَ هُوَ عَلَيْهِمْ عَمًى أُولئِكَ يُنادَوْنَ مِنْ مَكانٍ بَعيد
یا در آیه 26 آمده است: وَ قالَ الَّذينَ كَفَرُوا لا تَسْمَعُوا لِهذَا الْقُرْآنِ وَ الْغَوْا فيهِ لَعَلَّكُمْ تَغْلِبُونَ
حال ممکن است این سوال مطرح شود که بیان مطالب فوق چه مزیتی دارد؟ پاسخ: با آموزش مطلب فوق این نکته در ذهن تداعی می‌شود که ذهن پس از شنیدن نام فصلت به سمت آیه سوم هدایت‌شده و سپس از آیه مذکور به سمت محتوای آن سوره هدایت می‌شود. در حین این عملیات ذهنی یک نوع فضای کلی از موضوعات قرآنی در ذهن شکل می‌گیرد که در هنگام مواجه شدن با سوالات قرآنی می‌توان سورههای نزدیک به موضوع سوال را انتخاب و با مطالعه آن سوره‌ها به پاسخ‌های لازم دست یافت.
برگرفته از کتاب روش حل مسئله با اسامی سُوَر قرآن کریم (آموزش کاربردی)»
انتهای پیام
