ابعاد قرآنی و حقوقی ترور شهید سلیمانی / کیفرخواست مجازات عاملان جنایت در حال تنظیم است
استاد دانشگاه و حقوقدان اظهار کرد: ادیان الهی در قبال کسی که موجب سلب حیات از یک انسان می‌شود، ساکت نمی‌نشینند، اما در اسلام کامل‌تر به بحث مجازات قاتل نگریسته شده است و قصاص، عفو با دیه و عفو بدون دیه، انواع مجازات قاتل در اسلام است. اکنون کیفرخواست مجازات عاملان این جنایت در دادگاهی در داخل کشور در حال تنظیم است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، رسول فلاح‌زرگران، کارشناس قرآنی، استاد دانشگاه و حقوقدان، جمعه، 12 دی‌ماه در گفت‌وگوی ویژه اخبار قرآنی درباره ضرورت پیگیری حقوقی و قضایی آمران و عاملان ترور شهید حاج قاسم سلیمانی که از آنتن شبکه قرآن و معارف سیما پخش شد، اظهار کرد: 563 بار واژه «رحم» در قرآن به کار رفته است. دین اسلام دین رحمت، صلح و آرامش است، اما وقتی با تهدید و تجاوز مواجه می‌شود، دینِ مقابله است. همه ابواب جنگی که در اسلام به کار برده می‌شود، ابواب دفاعی است.
وی افزود: نه تنها آیه 32 سوره مائده، بلکه اگر انجیل و تورات را هم نگاه کنید، مجازات قاتل را می‌بینید، در انجیل، بحث دیه در مقابل قتل نفس، مطرح می‌شود و در تورات خیلی شدیدتر از انجیل به مجازات قاتل توجه می‌شود، یعنی در قبال کسی که موجب سلب حیات از یک انسان می‌شود، ساکت نمی‌نشینند، حال در اسلام کامل‌تر به بحث مجازات قاتل نگریسته شده است. قصاص، عفو با دیه و عفو بدون دیه، انواع مجازات قاتل در اسلام هستند. در تمام آموزه‌های ادیان الهی به بحث مجازات قاتل اشاره شده است.
5 هزار ساعت برنامه خبری و تحلیلی پیش از شهادت سردار سلیمانی
فلاح‌زرگران با اشاره به سالگرد شهادت سپهبد حاج قاسم سلیمانی اظهار کرد: شخصیت منحصر به فرد شهید سلیمانی حساسیت‌ها را بر سر مجازات عاملان و آمران ترور ایشان بیشتر کرده است، طبق نقلی در ماه‌های اولیه پس از شهادت ایشان بیش از پنج هزار ساعت برنامه خبری و تحلیلی راجع به ایشان در سطح جهان رخ داد، خبری که از ستادشان شنیدیم این است که در همین روزهای اخیر، 16 هزار مراسم مردمی برای تجلیل و تکریم از این شخصیت برگزار شده است. توجه داشته باشیم همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند: شهید سلیمانی، اسم رمز مبارزه با افراطی‌گری است.
این حقوقدان و استاد دانشگاه ادامه داد: گروه داعش که تفکرات خود را از ابن‌تیمیه، برنامه‌ریزی را از اسرائیل و پول را از عربستان می‌گیرد و مدیریتش را آمریکا انجام می‌دهد، با آن اقدامات شنیعی که انجام می‌دهد و بچه کوچک را در بغل مادر، به قتل می‌رساند و تبلیغ می‌کند، اگر بر شامات حاکم می‌شد، از دین چیزی باقی نماند، به احدالناسی در منطقه، رحم نمی‌کردند و نه فقط نسبت به شیعه، بلکه نسبت به اهل سنت و مسیحیت نیز خون‌ریزی می‌کردند. اثر وجودی شهید سلیمانی باعث شد که این توطئه خنثی شود، لذا جامعه حقوقدانان نه تنها در داخل بلکه در خارج کشور نیز وظیفه دارند، نسبت به جنایت ترور شهید سلیمانی، عکس‌العمل جدی‌تری اتخاذ کنند.
ترور شهید سلیمانی را نمی‌توان عادی تلقی کرد
وی اضافه کرد: یکی از تأکیدات قرآن، این است که قتل، عادی‌سازی نشود، امیرالمؤمنین(ع) نیز در نهج‌البلاغه تأکید دارند که قتل، نباید عادی جلوه داده شود، لذا نمی‌توانیم با خلط این جنایت و بحث‌های سیاسی، ترور ایشان را عادی تلقی کنیم. حساسیت جامعه حقوقی و مردم نسبت به ترور شهید سلیمانی می‌تواند از عادی‌سازی قتل در دنیا جلوگیری کند. شهید سلیمانی بخشی از هویت ملی ماست و این هویت با ترور ایشان مورد خدشه گرفته است. لذا حتی اگر نتوانیم عاملان شهادت ایشان را مجازات کنیم، نباید ترور ایشان را عادی جلوه دهیم.
فلاح‌زرگران گفت: امام سجاد(ع) در دعای 38 صحیفه می‌فرماید: سجادیه اللّهُمّ إِنّی أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ مِنْ مَظْلُومٍ ظُلِمَ بِحَضْرَتِی فَلَمْ أَنْصُرْهُ؛ خدایا نسبت به ظلمی که پیش چشمانم به مظلوم وارد می‌شود و نمی‌توانم یاری‌اش کنم، مرا ببخش. گاندی می‌گوید: اگر جرئت زدن حرف حق را نداری لااقل کسانی را که حرف حق نمی‌زنند، تشویق نکن. انتظار می‌رود کسانی که جرئت بیان مطالبه مجازات قاتلان شهید سلیمانی را ندارند، حداقل مشوق قاتلان نباشند. اگر جنایت‌کار هزینه تجاوز و قتل خود را پرداخت نکند، این مسئله در جامعه جهانی اشاعه پیدا می‌کند.
این حقوقدان تأکید کرد: شهید سپهبد سلیمانی، عضو رسمی سپاه بودند. سپاه بر اساس اصل 150 قانون اساسی یکی از نیروهای مسلح رسمی کشور است. همچنین مصاحبه‌های عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر وقت عراق صراحتاً اعلام دارد که سردار سلیمانی، مهمان رسمی عراق بودند. بر اساس کنوانسیون شیکاگو، پرواز هواپیماهای بدون سرنشین بدون مجوز بر فراز کشورها ممنوع است. در سال 2008 توافقنامه‌ای بین عراق و آمریکا تنظیم می‌شود و بند 2 ماده 4 این توافقنامه می‌گوید هرگونه اقدامات نظامی آمریکایی‌ها در عراق باید به تصویب کمیته هماهنگی عملیات نظامی صورت بپذیرد و در آن کمیته تصمیم‌گیری شود. بند 3 ماده 3 می‌گوید حضور آمریکا در عراق باید مطابق قوانین، عرف‌ها و سنت‌های عراقی و حقوق بین‌الملل باشد. بند 3 ماده 27 همین توافقنامه می‌گوید قلمرو عراق نباید برای حمله به سایر کشورها مورد استفاده قرار گیرد.
آیا سردار سلیمانی هنگام شهادت در معرکه جنگ بود
وی ادامه داد: با توجه به اینکه مقررات جنگ و صلح متفاوت است، شاید بعضی ادعا کنند که ایران و آمریکا در جنگ بوده‌اند، اما اولاً ایران و آمریکا در جنگ نبودند، ثانیاً اگر بگوییم جنگی با شدت کمتر بین ایران و عراق وجود داشته است، جواب سؤالش این است که این ترور، یک ترور هدفمند و نقض حقوق بین‌المللی است، اگر حتی جنگ کم‌شدتی هم برقرار بوده باشد، باید بپذیریم طبق کنوانسیون‌های بین‌المللی طرفین مخاصمه، حق کشتن افرادی که خارج از صحنه جنگ هستند یا سلاح خود را زمین گذاشته‌اند، ندارند. آیا سردار سلیمانی هنگام شهادت در معرکه جنگ بود و سلاح [جنگی] در اختیار داشت؟
فلاح‌زرگران افزود: طبق بند 2 ماده اصلاحی اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی این اتفاق یک جنایت جنگی است، این اتفاق نقض حقوق ضد تروریسم و کنوانسیون 1974 نیویورک نیز محسوب می‌شود. خانم کالامارد، گزارشگر سازمان ملل در سخنرانی 19 تیر سال جاری در سازمان ملل می‌گوید: «ترور سردار سلیمانی نقض قوانین بین‌المللی است، در این عملیات یک مقام بلندپایه ایران با هواپیمای بدون سرنشین هدف ترور قرار گرفته است، استفاده از هواپیمای بدون سرنشین، صلح و امنیت جهانی را به مخاطره می‌اندازد.» البته این خانم بعد از چهار ماه از کار برکنار شد. طبق ماده 24 و 25 طرح پیش‌نویس مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در سال 2001 حق اقدام متقابل برای کشورها وجود دارد. بر اساس ماده 51 منشور نیز حق ایران برای اقدام متقابل محفوظ است.
سه راهکار پیش رو
این حقوقدان و استاد دانشگاه تصریح کرد: در حال حاضر برای احقاق حق و مجازات آمران و عاملان شهادت سردار سلیمانی، سه راهکار پیش رو داریم: اول، این موضوع را در سازمان ملل و شورای امنیت مطرح کنیم که مشخصاً آمریکا با حقِ به ناحقش، آن را وتو می‌کند. دوم، در دیوان بین‌المللی کیفری لاهه آن را مطرح کنیم، اما سوابق این دادگاه بین‌المللی نشان می‌دهد که در طول عمر خودش کلاً پنج موضوع را بررسی کرده است! کلاً 14 متهم دارد که 7 نفر فراری‌اند، 4 نفر بازداشت هستند و 3 نفر هم مرده‌اند. امیدی به این دادگاه نیست. ضمن اینکه آنجا حکم قصاص که مطالبه مردم است، وجود ندارد. راه سوم و تنها راهی که پیش رو داریم، تشکیل دادگاهی داخلی است تا عاملان، مباشران و معاونان این جرم و جنایت مورد بررسی قرار گیرند و حکم لازم صادر شود.
وی درباره مباشران و معاونان قتل گفت: ماده 526 قانون مجازات بحثی دارد کسی که سبب جرم و علت غیر مستقیم وقوع جرم را دارد، مباشر محسوب می‌شود و ترامپ خودش هم اقرار کرده است. البته اقرار باید نزد قاضی باشد و به توفیق الهی، امید داریم که یک روز ترامپ، با توجه به اینکه مصونیت قضایی‌اش نیز به زودی پایان می‌یابد، در محکمه ما حاضر شود، اقرار کند و به قصاص محکوم شود. از بحث معاونان نیز نباید غفلت شود. کسانی که ترغیب و پشتیبانی کردند، حکم معاون را دارند. مثلاً یک شرکت انگلیسی مسئول امنیت پروازهای فرودگاه بغداد بوده است، آن‌ها اطلاعات مکانی را به آمریکایی‌ها داده‌اند، کسانی نیز در آلمان کمک‌هایی به پهباد کردند که این‌ها همه معاون جرم محسوب می‌شوند.
فلاح‌زرگران در پایان اظهار کرد: طبق اطلاعات موجود، هشت کشور در این جنایت دخیل هستند. اکنون کیفرخواست محاکمه قاتلان شهیدسلیمانی در حال تدوین است که مقدمه‌ای برای اجرای عدالت محسوب می‌شود. اهدافی از مجازات وجود دارد که مهم‌ترین آن جلوگیری از تکرار جنایت و عبرت سایرین است. امیدواریم یک روز در دنیا فقط از صلح صحبت کنیم، اما وقتی مورد تجاوز قرار می‌گیریم، باید دفاع کنیم.
انتهای پیام
