دیدارهای نوروزی گره‌گشای مشکلاتند
یک کارگردان گفت: در دیدارهای نوروزی حکمتی نهفته است. مردم با دیدن یکدیگر مشکلات خود را مطرح کرده و تلاش می‌کنند تا به یکدیگر یاری برساند، اما چه شده ما اینها را در تولیدات نمایشی نشان نمی‌دهیم و تنها سعی داریم مردم را ناراحت و ناامید کنیم؟
حمید بهمنی، کارگردان سینما و تلویزیون در گفت‌و‌گو با ایکنا با بیان اینکه رسانه‌های تصویری باید در خدمت فرهنگ و رسومات ایرانی اسلامی باشند، گفت: با پیروزی انقلاب اسلامی پرداختن به آیین‌ها و مناسک دینی و بومی یکی از الزامات تولیدات شد. در این رابطه نیز کارهای بسیار خوبی در دهه شصت تولید شد که در آنها آیین‌ها و مناسک به صورت ویژه مدنظر قرار می‌گرفتند. جالب است بدانید در این آیین‌ها موضوعاتی مورد نظر فیلمسازان بود که در آن به مباحثی چون عدالت، مهربانی و ایثار توجه می‌شد.
وی افزود: متاسفانه هر اندازه از سال‌های اولیه انقلاب دور‌تر شدیم توجه به آیین‌ها و مناسک دینی و بومی در تولیدات نمایشی کمرنگ‌تر شدند. این امر تنها به سینما خلاصه نمی‌شود، بلکه در تلویزیون نیز که با بودجه دولتی اداره می‌شود این مشکل موجود است. نکته تعصب‌آورتر اینکه به جای تکیه بر داشته‌هایمان هر آنچه داریم را نیز نادیده می‌گیریم و با سیاه‌نمایی آب به آسیاب جشنواره‌های خارجی می‌ریزیم؛ جشنواره‌هایی که سعی دارند با اهدای جوایز، فیلمسازان ما را تشویق کنند تا کارهای مورد نظر آنها را تولید کنند.
کارگردان فیلم «آن مرد آمد» متذکر شد: شاید گفته شود نشان دادن معضلات یکی از وظایف فیلمسازانی است که می‌خواهند در ژانر اجتماعی فیلم تولید کند. این نکته درست است به شرطی که در کنار نشان دادن مشکل، راهکار را هم نشان دهیم، ولی وقتی دائم به مخاطب می‌گویم سختی‌ها قابل حل شدن نیست و چاره‌ای ندارید جز این که آنها را تحمل کنید در حقیقت روح ناامیدی را به مردم منتقل کرده‌ایم. این مسئله‌ای است که ما از آن به عنوان سیاه‌نمایی نام می‌بریم.
فلسفه شکل‌گیری آیین‌ها در فرهنگ ایرانی
این کارگردان با بیان اینکه بسیاری از آیین‌ها و رسومات برطرف کننده مشکلات مردم است، گفت: فلسفه شکل‌گیری آیین‌ها و مناسک در کشور ما جالب است، چراکه مناسک و آیین‌هایمان به خودی خود شکل نگرفته‌اند، بلکه فلسفه‌ای پشت آنها بوده است. برای مثال در دیدارهای نوروزی حکمتی نهفته است. مردم با دیدن یکدیگر مشکلات خود را مطرح کرده و تلاش می‌کنند تا به یکدیگر یاری برساند، اما چه شده ما اینها را در تولیدات نمایشی نشان نمی‌دهیم و تنها سعی داریم مردم را ناراحت و ناامید کنیم؟
بهمنی در پاسخ به این سوال که اسلام تا چه اندازه به روی آیین‌های نوروزی و دیگر رسومات ملی تأثیرگذار بوده؟ بیان کرد: اسلام همیشه به رسم و رسوم پسندیده احترام گذاشته است. این اتفاق در خود عربستان نیز رخ داده است. یعنی زمانی که پیامبر مبعوث شد آیین‌ها و رسومات باطل را از بین برد، اما رفتارها و عادت های مثبت را زنده نگه داشت. این اتفاق در ایران نیز رخ داد یعنی با ورود اسلام برخی چیزهایی که به خرافه آغشته شده بود یا اینکه خلاف فرهنگ اسلامی بود از بین رفت، اما در عوض به رسوماتی که پسندیده بود بها داده شد. برای نمونه در نوروز دیدوبازدید اصلی‌ترین شاخصه است. این رفتار بار‌ها و بار‌ها در دین اسلام به ویژه توصیه‌های ائمه مورد تاکید قرار گرفته است، پس نوروز همیشه مورد احترام بوده است.
بهمنی یادآور شد: امروزه هر ایرانی موقعی که سفره هفت‌سین پهن می‌کند حتماً کلام‌الله مجید را به عنوان مهمترین رکن سفره مد نظر قرار می‌دهد. این امر سال‌های سال تکرار شده و امروز هم وجود دارد. در کلامی این امر گفته مرا ثابت می‌کند که اسلام با نوروز همراه شد و به زیبایی و جذابیت آن افزود. بگذارید مثالی بزنم. اگر نوروز باقی مانده به خاطر همراهی با فرهنگ اسلامی بوده وگرنه رسم و رسومات قدیمی دیگری هم داشتیم که الان کسی از آن خبر ندارد. آن رسومات با فرهنگ و باورهای اسلامی همخوان نبودند، پس مردم به واسطه روشنگری که اسلام برای آنها فراهم کرده بود نکات خوب را نگاه داشته و آیین‌های نادرست را کنار گذاشتند.
اسلام به قوام خانواده می‌اندیشد
وی با تاکید بر اینکه اسلام به خانواده‌ها قوام بخشید، تصریح کرد: قبل از اسلام شرایط ازدواج برای توده عادی مردم دشوار بود، اما با ورود اسلام نحوه ازدواج و شرایط حاکم بر آن به اندازه‌ای راحت شد که مردم فقیر نیز به راحتی می‌توانستند همسر برگزینند. این مسئله هم سبب شد خانواده اقوام گیرد. درباره اهمیت ازدواج و خانواده می‌خواهم به حدیثی از حضرت رسول (ص) اشاره کنم که می‌فرمایند هر مسلمانی با ازدواج دین خود را کامل می‌کند. این کلام نبوی بار دیگر ثابت می‌کند اسلام آیین‌ها و رسوماتی که در آن قدمت فرهنگ خانواده و اعتلای انسان‌ها اثر را نیکو می‌دارد. در همین رابطه نوروز نیز یکی از آیین‌هایی است که به قوام خانواده نظر دارد.
وی سریال «مختارنامه» را اثری موفق در پرداختن به برخی آیین‌ها دانست و تاکید کرد: در مجموعه مختارنامه شخصیتی چون کیان ایرانی وجود دارد که در تاریخ به عنوان شخصی حقیقی از او نام برده می‌شود، اما میرباقری با پر و بال دادن به این کاراکتر فرهنگ و آیین جوانمردی ایرانی را به تصویر کشید. همچنین این سریال به برخی رسومات ایرانی اشاره کرد که به خدمت اسلام در آمده و در راه تفکر شیعی اتفاقات خوبی را هم رقم زد.
بهمنی در پایان توصیه کرد: اگر سریالی ساخته شود که در آن به خاندان و سلسله آل بویه نگاه شود اتفاقات خوبی رقم خواهد خورد، زیرا در این دوره از تاریخ ایران، بسیاری از آیین‌ها و مناسک پرورش پیدا کرد که نمود بارز آن را در آیین‌های مربوط به به عاشورا می‌توان مشاهده کرد.
انتهای پیام
