به گزارش ایکنا، مراسم رونمایی از نرمافزار رجالی حدیثی درایةالنور 3 امروز، 24 آذرماه با حضور رئیس مرکز کامپیوتری علوم اسلامی(نور) برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین محمدحسن بهرامی، رئیس مرکز کامپیوتری علوم اسلامی(نور) در سخنانی در این مراسم با اشاره به علوم اسلامی دیجیتال، گفت: این علوم دو حوزه دارد؛ یکی روشهایی که میتوان از آن خروجی جدید گرفت و دیگری تحولی است که علوم اسلامی دیجیتال در علوم دیگر ایجاد میکند، مثلاً در رجال دیجیتال ممکن است موضوعات و روشهای جدید و نتایج جدیدی نسبت به رجال سنتی به ما بدهد.
بهرامی بیان کرد: درایةالنور واجد ویژگیهای شاخصی است که از جمله میتوان به تفاوت آن با نرمافزارهای کتابخانهای اشاره کرد زیرا باعث تسریع و تدقیق حوزه پژوهش میشود همچنین وجود کتابخانه رجال از ویژگیهای مهم این نرمافزار است؛ همچنین تنوع ظرفیت پژوهشی که باید در رشتههای مختلف آن را توسعه دهیم.
بهرامی بیان کرد: امروز در رشتههای مختلف علوم اسلامی، محققان نیازمند اطلاعات رجالی هستند و به همین دلیل رجوع به نرمافزار درایه فراگیر شده است و نه آنها محققان علوم حدیث بلکه محققان همه رشتههای علوم اسلامی از آن سود میبرند؛ البته ما باید یک گام به جلو برداریم و این نوع کارها را تعمیق بخشیم.
در ادامه این مراسم، حجتالاسلام والمسلمین سیدجواد شبیری زنجانی، مدیر این پروژه، گفت: رجال و شناخت حالات راویان در زمانهای کهن به وسیله کتب رجالی سامان میگرفت ولی به تدریج این ایده شکل گرفت که منبع جدیدی به نام اسناد میتواند کارآیی بیشتر از کتب رجالی داشته باشد و شاید آغازگر این روش صاحب معالم باشد.
وی افزود: اولین کار جدی هم جامعالروات مرحوم اردبیلی است و سپس کار آیتالله بروجردی بود که عرضه نشد ولی معجم رجال الحدیث آیتالله خویی عرضه شد. فهارس آیتالله زنجانی هم در 40 جلد آماده خواهد شد.
شبیری زنجانی با اشاره به انگیزه تألیف جامع الروات اردبیلی، گفت: آیتالله بروجردی در مقدمه این اثر گفته است کتب رجالی نقص دارند و ما نیازمند اسناد هستیم. محور اصلی جامع الروات رجال استرآبادی است و اردبیلی آن را توسعه داده و فقط مخصوص راویان است. معجم الرجال هم کتابی بسیار سازمانیافته است و در بین کتب شیعه و سنی، کتابی به منظمی این اثر نداریم و خیلی مهندسیشده است.
وی با بیان اینکه ما تا جایی که میتوانستیم تلاش کردیم اجتهادات خودمان را اعمال نکنیم و اگر در جایی اعمال شد موارد مورد اجتهاد روشن باشد، افزود: از جمله چنین اجتهادات مطلبی است که در مورد ابنجمهور وارد نرمافزار شد ولی مشخص کردیم که استنباط خود ماست.
شبیری زنجانی با اشاره به فرایند تولید معجم رجالی، گفت: بازسازی اسناد اولین مرحله است و تلاش ما بازسازی براساس پرهیز از عدم استنباط خودمان انجام شد. مرحله دیگر هم مستندسازی اجتهادات در صورت لزوم است یعنی برخی مواقع اجتهاد لازم است ولی حتماً باید مستند باشد تا اعتماد مخاطب جلب شود.
وی ادامه داد: بعد از بازسازی سند، نیازمند یکسری کارها مانند تمیز مشترکات و توحید مختلفات هستیم که این کار در جامع الروات خوب انجام شده ولی در معجم رجال آیتالله خویی وجود ندارد. ار دبیلی در جامع الروات گفته است من هر راوی یک سند را که میبینم تمیز مشترکات(مشترک بودن با راوی همنام) میکنم و جایی که نتوانسته این کار را بکند در انتهای کتاب ذکر کرده است.
شبیری زنجانی با اشاره به برخی اغلاقات در جامع الروات، تصریح کرد: این کتاب روش خاص خود را دارد که اگر محققان با آن آشنا نباشند گرفتار برخی خطاها خواهند شد که متأسفانه از سوی برخی چون محدث قمی هم رخ داده است که البته چنین اشکالاتی در کتاب آیتالله خویی نیست.
وی افزود: تلاش کردیم براساس سیاستگذاری روشن، برنامهها را با مستندسازی دقیق پیش ببریم. ما امروز در تحول دیجیتالی هستیم لذا نیازمند نهضتی هستیم که بتوانیم به درستی از این نرمافزارها استفاده کنیم؛ برخی با تکیه بر اطلاعات موجود در نرمافزارهای مرکز نور توهم اجتهاد پیدا میکنند و این از مشکلات این دوره است، در صورتی که پژوهشهای ما در مرحله متوسط و آمیزهای از دستی و رایانهای است.
انتهای پیام