چشم‌اندازهای نوین در همگرایی مسلمانان بررسی شد

به گزارش ایکنا، وبینار «دیپلماسی حج: چشم‌اندازهای نوین در همگرایی مسلمانان» به همت معاونت بین‌الملل بعثه مقام معظم رهبری و در راستای بررسی مهم‌ترین مسائل جهان اسلام عصر امروز، ۲۴ تیر در مکه مکرمه برگزار شد.

در این وبینار ابتدا عباسی مقدم، نخستین سخنران با اشاره به  تعریف حج که یک عبادت جمعی بوده و بر تمام مسلمانان مستطیع واجب است، تصریح کرد: این استطاعت شامل بخش مالی، روحی و معنوی است. از این‌ رو می‌توان گفت حج دارای چند جنبه مهم است نخست جنبه اجتماعی و مادی آن و دیگری جنبه روحی و معنوی است. از سویی این عبادت مشروط به استطاعت مسلمانان بوده و تنها به صورت جمعی و اجتماعی ادا می‌شود، از سویی دارای یک جنبه معنوی و روحی است که مبتنی بر وحدت الهی و لزوم خاکساری و عبودیت در درگاه الهی است.

در پایان عباسی‌مقدم ضمن ارائه جمع‌بندی مختصری از مطالب مطرح شده از همه شرکت‌کنندگان و سخنرانان تشکر و قدردانی کرد.

وی افزود: از سویی حضور مسلمانان از تمام کشورهای جهان و از مذاهب، طوایف، اقوام و ملت‌های گوناگون در این مراسم معنوی عظیم با یک هدف واحد و با انجام مناسک یکسان برای ادای این واجب الهی به نوعی تجلی وحدت کلمه امت اسلامی نیز هست. از نظر معنوی و روحی به جای آوردن این فریضه منجر به ثواب و رستگاری فرد می‌شود و از نظر مادی و اجتماعی این انجام این فریضه منجر به برقراری روابط میان مسلمانان از مذاهب، فرقه‌ها و ملت‌های مختلف شده و به نوعی وحدت صفوف مسلمانان می‌شود. لذا حج را می‌توان بستری برای تحقق نوعی دیپلماسی مردمی در راستای وحدت صفوف مسلمانان جهان در زمینه سیاسی، فرهنگی و حتی اقتصادی دانست.

حج فرصتی برای مشارکت اقتصادی

در ادامه این سخنان موکاسا محمد، سخنران دیگر حاضر در این وبینار، نیز درباره ارتباط میان حج و دیپلماسی اقتصادی سخن گفت و تصریح کرد: حج عبادتی دسته‌جمعی و دارای دو جنبه اجتماعی و عبادی است. در این عبادت، مؤمنانی که دارای استطاعت مالی و معنوی هستند از کشورهای مختلف با ویژگی‌های اجتماعی و اقتصادی مختلف دیدار می‌کنند و این فرصت بزرگی است که می‌تواند منجر به شکل‌گیری مشارکت‌ها و آغازی برای فعالیت اقتصادی مشترک باشد.

به گفته وی حج از دیرباز همواره دارای جنبه‌های اقتصادی نیز بوده است.

موکاسا محمد تأکید کرد: با توجه به این ویژگی‌ها می‌توان گفت حج علاوه بر اینکه امری عبادی است، عبادتی سیاسی و اقتصادی نیز بوده است و استفاده از این فرصت در شرایط جدید نیز می‌تواند دستاوردهای بسیاری داشته باشد.

حج بستری برای مبارزه با افراط‌گرایی

در ادامه این وبینار آدم سبیالا، کارشناس اسلام‌پژوه از کشور اوگاندا به ارتباط میان حج و مبارزه با افراط‌گرایی پرداخت.

به گفته وی حج عبادتی است که برگزاری آن جز با آرامش و هدوء امکان‌پذیر نیست و ازاین‌روست که خداوند در قرآن ماه‌های برگزاری حج و عزیمت به حریم امن الهی و رخت بربستن از آن را ماه‌های حرام اعلام کرده که هرگونه جنگ و درگیری در این ماه‌ها را به شدت نهی کرده است.

استاد سبیالا در پایان تصریح کرد: توجه به این جنبه می‌تواند عامل مهمی برای افراط‌گرایی باشد چرا که نتیجه افکار افراطی خشونت بی‌حدوحصر به بهانه پیروی از دستور خداوند است؛ حال‌آنکه این خشونت با بخشی مهمی از روح عبادت حج که رسیدن به آرامش و هدوء بوده، در تناقض است.

حج و تقویت روابط فرهنگی

در ادامه عبدالرحمن سیف، کارشناس معارف اسلامی به جنبه‌های فرهنگی عبادت حج و تأثیر آن بر جنبه سیاسی سخن گفت. 

به گفته وی حضور مسلمانان از کشورهای مختلف با فرهنگ‌های گوناگون در یک مراسم عبادی واحد فرصتی بزرگ را برای آشنایی آن‌ها فراهم می‌کند. این فرصت بزرگ می‌تواند کانونی برای ارتباطات سیاسی بیشتر و همچنین حل اختلافات سیاسی از جنبه مردمی باشد. از سویی حضور طبقات مختلف مسلمانان با توانایی‌های مالی مناسب در این مراسم می‌تواند زمینه‌ای برای فعالیت اقتصادی مشترک در جهان اسلام، کمک به نیازمندان و شکل‌گیری طرح‌های مشترک برای امور خیریه باشد.