چرا اینترنت در ایران گران تمام می‌شود

به گزارش ایکنا؛ صد و دوازدهمین شماره ماهنامه «پیوست» به مسئله‌ای پرداخته که همواره محل مناقشه بوده است و آن هم قیمت اینترنت در ایران است. در حالی که میزان افزایش آن در سال‌های گذشته، هیچ تناسبی با دیگر سرویس‌ها و کالا‌ها نداشته است.

در پرونده این شماره که با تیتر «گران تمام می‌شود» روی جلد آمده، علاوه بر مصاحبه‌هایی با مدیرعامل شرکت مخابرات ایران و مدیرعامل سابق رایتل و یادداشت‌هایی از چند فعال این حوزه، قیمت اینترنت در ۱۱ کشور با حداقل حقوق مقایسه شده و جایگاه این کشور‌ها در سایت اسپیدتست نیز ذکر شده است. همچنین در گزارش‌هایی به این موضوع پرداخته شده که گرچه اینترنت در ایران، گران محسوب نمی‌شود، اما با توجه به شرایط موجود «گران تمام می‌شود».

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در اردیبهشت‌ماه اعلام کرد؛ فعلاً برنامه‌ای برای افزایش قیمت اینترنت تدارک دیده نشده است، اما اپراتور‌ها پیشنهاد‌هایی داده‌اند که در حال بررسی است؛ شنیده می‌شود یکی از پیشنهاد‌هایی که مطرح شده، محاسبه قیمت کنونی بسته‌های اینترنتی برای ترافیک داخل است.

بر اساس مصوبه ۲۵۱ رگولاتوری، «سقف تعرفه داده داخلی منابع ترافیک واجد شرایط به میزان ۵۰ درصد سقف مصوب تعرفه داده بین‌الملل تعیین می‌شود». همچنین بنا بر مصوبه ۲۶۵، تعرفه استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی یک‌سوم تعرفه اینترنت است. بدین ترتیب تعرفه هر کیلوبایت تبادل اطلاعات برای سیم‌کارت‌های دائمی حداکثر ۰.۲ ریال است که با تعریف بسته‌های متنوع، کمتر هم می‌شود.

پیشنهاد شده است تعرفه موجود اینترنت برای ترافیک داخلی در نظر گرفته شود در عوض، تعرفه اینترنت، سه برابر محاسبه شود. در ماه‌های اخیر و پس از فیلتر شدن مهم‌ترین پلتفرم‌های بین‌المللی، وزارت ارتباطات تاکید زیادی بر افزایش سهم ترافیک داخل کرده و در جدیدترین اظهار نظر، وزیر ارتباطات گفته است نیاز به ارتباطات با خارج از کشور تنها ۱۰ درصد است. شاید مبنای چنین پیشنهادی، همین اجبار کاربران به استفاده از پلتفرم‌های داخلی باشد.

با این حال آنچه در این میان گم شده و نمی‌توان آن را محاسبه کرد، هزینه‌ای است که کاربران اینترنت صرف دسترسی به پلتفرم‌های مختلف جهانی می‌کنند. پلتفرم‌هایی که مهم‌ترین آن‌ها بدون فیلترشکن در دسترس نیستند.

این روز‌ها کمتر تلفن همراهی را می‌توان یافت که ابزاری برای دور زدن فیلترینگ رویَش نصب نشده باشد. جدا از فیلترشکن‌های رایگان که دسترسی به آن‌ها با مسدود شدن گوگل‌پلی دشوارتر از قبل شده، VPN‌های پولی این روز‌ها مشتری‌های فراوانی دارند و برخی نمایندگان از گردش مالی میلیاردی آن‌ها سخن می‌گویند. هزینه اشتراک این VPN‌ها بین ۳۰ تا ۲۵۰ هزار تومان در ماه تخمین زده می‌شود. در همین حال استفاده از این VPN‌ها باعث افت سرعت و کیفیت شده و در نهایت، کاربر وقت بیشتری را صرف رسیدن به محتوای مورد نظر خود می‌کند. بدین‌ترتیب می‌توان گفت گرچه اینترنت ایران گران نیست، اما گران تمام می‌شود و این آش بدمزه دست‌پخت کسانی است که تنظیم‌گری نمی‌کنند، فیلتر می‌کنند.

در فرم گزارش ماه، گزارش‌هایی درباره جدال تاکسی‌های اینترنتی، پیام‌رسان‌های داخلی و صورت‌حساب الکترونیکی نیز آمده است. در بخش ناداستان، با یکی از مدیران امنیت فضای مجازی گفت‌وگو شده و سپس استارت‌آپ بیمه‌دات‌کام و شرکت کارنامه معرفی شده‌اند.

در بخش خدمت و تجارت گزارش‌هایی درباره امضای الکترونیکی، تحول دیجیتال در نظام سلامت و کیف پول الکترونیکی آمده است. همچنین متن گفت‌وگو با رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه و مدیرعامل هدلینگ تفتا را می‌توانید در این بخش بخوانید.

بخش رمز ارز نگاهی به وضعیت صرافی‌های رمز ارزی در ایران داشته و همچنین تأثیر بلاک‌چین بر عملکرد مک‌دونالد را بررسی کرده است. در این فرم اثر جایگزینی دیگر رمزارز‌ها به جای بیت‌کوین هم مورد توجه قرار گرفته است.

در صفحه حقوق فناوری دو مطلب مجزا به هوش مصنوعی و ChatGPT اختصاص یافته و در انتها خلأ‌های قانونی در مالکیت نرم‌افزار بررسی شده است. پرونده پیوست جهان نیز به موضوع «خودِ کَمّی‌شده» پرداخته است.

یادآور می‌شود، نسخه الکترونیکی شماره ۱۱۲ ماهنامه پیوست در دسترس بوده و نسخه کاغذی نیز منتشر شده است.